جمعه , ۱۰ فروردین ۱۴۰۳ - ۱۰:۵۳ قبل از ظهر
  • کد خبر 6885
  • توسعه نیافتگی شهر تکاب؛ معلول شرایط جغرافیایی یا مسائل مدیریتی
    توسعه نیافتگی شهر تکاب؛ معلول شرایط جغرافیایی یا مسائل مدیریتی

    توسعه نیافتگی شهر تکاب؛ معلول شرایط جغرافیایی یا مسائل مدیریتی

    برزن نیوز: تکاب یکی از شهرهای استان آذربایجان غربی است. این شهر از سمت شمال به شهرستان چاراویماق در استان آذربایجان شرقی، از سمت جنوب به شهرستان‌های سقز و بیجار در استان کردستان، از سمت شرق به شهرستان ماه­نشان در استان زنجان و از سمت غرب به شهرستان شاهین‌دژ و شهرستان بوکان در استان آذربایجان غربی محدود شده‌است. شهر تکاب از لحاظ دسترسی، در یک بن­بست ارتباطی قرار گرفته و اصلی­ترین راه ارتباطی آن به تهران، جزء راه­های ارتباطی درجه ۲ از لحاظ کیفیت و سطح سرویس می­باشد. به عبارتی این شهر بر سر راه ارتباطی شهرهای بزرگ یا مراکز استانی واقع نشده و بیشتر مرکز منظومه برای سکونتگاه­های روستایی به شمار می­آید.

    شهرستان تکاب درتقسیمات کشوری سال ۱۳۹۷ خورشیدی، مشتمل بر دو بخش به نام‌های مرکزی و تخت سلیمان، با یک شهر و شش دهستان است. بر اساس آخرین سرشماری مرکز آمار ایران[۱]، جمعیت این شهر حدود۵۰هزار نفر برآورد شده است.

    منطقه تکاب از لحاظ قدمت، دارای اصالتی و تمدنی کهن و برخودار از آثار و جاذبه­های تاریخی، باستانی و طبیعی گردشگری است و مراکز سکونتی انسانی باستانی مانند تخت­سلیمان، غار کرفتو و زیویه در نزدیکی آن واقع شده­اند و خود شهر نیز مرکز سکونتی بسیار قدیمی و تاریخی است. از لحاظ پراکنش قومیتی و مذهبی، شهر دارای دوگانه قومیتی(کرد و ترک) و مذهبی(شیعه و سنی) است.

    بر اساس اطلاعات مرکز آمار ایران، حدود۶۵ مردم این شهر از راه کشاورزی و دامپروری کسب درآمد می­کنند ، به عبارتی بیشتر ساکنین شهر درآمد مستقیم خود را از طریق فعالیت­های کشاورزی و باغداری کسب می­کنند و به نوعی این شهر بیشتر محل استراحت فصلی آنهاست تا محل فعالیت و مابقی جمعیت عمدتاً، به کار خدماتی مشغول­اند و به نوعی پشتیبان و مکمل بخش اصلی اقتصاد شهر به حساب می­آیند. اشتغال­زایی در بخش صنعتی این شهر بسیار محدود  و در بخش معدن، شهر تکاب علی­رغم برخورداری از بزرگترین مجموعه تولید طلای ایران[۲]، سهم ناچیزی از اشتغال و توسعه از این واحد را دارد.

    در واقع شهر تکاب علی­رغم سابقه تاریخی سکونتی طولانی در سطح منطقه در مقایسه با شهرهای جدیدتر و  نوپاتر مانند: دیواندره، شاهین­دژ و…[۳]، برخوردار از اقتصاد مولد کشاورزی و دامداری، وجود معادن مهم و درآمدزا، وجود قشر تحصیلکرده و متخصص و پتانسیل جاذبه­های غنی تاریخی و طبیعی در پیرامون، در چند دهه گذشته دچار رکود و سکون توسعه­ای شده و به نوعی انگار در سایه دیگر شهرهای استان آذربایجان­غربی قرار گرفته است. این مساله در بررسی وضعیت فیزیکی و زیرساختی ورودی­ها و سطح شهر و دیگر شاخص­های اقتصادی آن بوضوح قابل مشاهده است.

    تکاب

    تحلیل عوامل موثر در ایجاد شرایط فعلی گویای این است که هرچند این شهر از لحاظ جغرافیایی در موقعیت سوق­الجیشی و در مسیر مراکز استانی مهم مانند شهر دیواندره و سقز واقع نشده است، اما برخورداری تکاب از پتانسیل­های طبیعی، اقتصادی و انسانی محرک توسعه می­توانست در صورت وجود مدیریت مدبرانه­تر و دلسوزانه­تر[۴] – که نیازمند بهره­گیری از توان انسانی متخصص و متعد بومی است – نقشی موثرتر و قوی­تر برای این شهر در رقابت تنگاتنگ با دیگر شهرهای اطراف رقم بزند. هرچند هنوز هم با بازنگری در رویه مدیریت کلان و خرد منطقه و دوری از تعصبات و تبعیضهای قومی و مذهبی و جناحی دستیابی به این امر ممکن است و می­تواند بخشی از سرمایه­ های و فرصت­های باقی­مانده در سطح منطقه را جذب نماید و جانی دوباره به این شهر مهم و  باسابقه بدهد.

     

    منابع:

    1. مطیعی لنگرودی و همکاران، امکان­سنجی توسعه گردشگری در نواحی روستایی از دیدگاه گردشگران(بخش تخت­سلیمان شهرستان تکاب)، نشریه چشم­انداز جغرافیایی در مطالعات انسانی، سال هشتم، شماره۲۴، پاییز۱۳۹۲، ص ۱-۱۷٫
    2. وب­سایت مرکز آمار ایران، amar.org.ir.
    3. محمدی، علی. تکاب افشار. تهران: ناشر، مؤلف کتاب، علی محمدی، ۱۳۶۹.
    4. وب­سایت خبرگزاری فارس، farsnews.com.

     

     

     

     

     

    [۱] . سالنامه آماری مرکز آمار ایران، سال۱۳۹۵٫

    [۲] . بزرگ‌ترین معادن طلای خاورمیانه با ذخایر ۸۰ تن طلای خالص در معادن زره‌شوران (اولین در ایران) و آقدره (دومین در ایران) در تکاب قرار دارد.

    [۳] . تاریخچه شهر شهر شدن تکاب به سده­های قبل برمی­گردد اما به عنوان مثال: شهر دیواندره در اوایل دهه ۱۳۵۰هجری­شمسی تبدیل به شهر و شهر شاهین­دژ  نیز تا کمتر از ۱۰۰سال قبل آبادی بوده است.

    [۴] . البته این مسئله به معنای نادیده گرفتن زحمات کسانی که علی­رغم تمامی کمبودها برای توسعه این شهر تلاش می­کنند، نیست و مردم نیز به خوبی این مسئله را درک و قدردان این زحمات هستند.



    مطلب پیشنهادی

    نوید اتفاقی نو در بازار مسکن / ساخت مسکن ملی سرعت می گیرد

    نوید اتفاقی نو در بازار مسکن / ساخت مسکن ملی سرعت می گیرد

    مدیرعامل اتحادیه تعاونی‌های عمرانی تهران گفت: برای نخستین بار دولت با روش‌های مختلفی از ظرفیت‌های تعاونی‌ها در پروژه‌های نهضت ملی مسکن استفاده می‌کند.

    دیدگاهتان را بنویسید

    نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *