پایگاه خبری تحلیلی برزن نیوز نخستین پایگاه تخصصی مطالعات میان رشته ای (برنامه ریزی شهری – منطقه ای)
محمد سالاری در گفت و گو با خبرنگار ما با اشاره به تاثیرگذاری تحریم ها و بیماری کرونا بر کاهش فعالیت ها در بخش ساخت و ساز و صدور پروانه های ساختمانی گفت: پایتخت با مساحت حدود ۷۰۰ کیلومتر و کثرت بنگاه های اقتصادی و جمعیت زیاد تحت تاثیر این مسائل قرار گرفته است.
وی با بیان این مطلب افزود: در بخش حمل و نقل با توجه به پاندمی کرونا تعداد مسافران کاهش پیدا کرده و مجموع این مسائل منجر به کاهش درآمدهای شهرداری تهران شده است و این در حالی است که شهرداری تهران در مقطع کنونی با مشکلات جدی مواجه است و بدهی های زیادی از گذشته به این دوره از مدیریت شهری به ارث رسیده است.
وی با انتقاد از اینکه ظرفیت درآمدزای طرح تفصیلی تهران طی دهه های گذشته پیش فروش شده است، افزود: بنابراین سرمایه گذارانی که به دنبال بلندمرتبه سازی و احداث مگامال ها و پاساژهای تجاری در مناطق برخوردار شهر و سایر مناطق بودند، دیگر برای آنها توجیهی ندارد که وارد این عرصه شوند. چون حجم قابل توجهی از عرصه های شهری تبدیل به بارگذاری های درآمدزا شده اند.
سالاری با ابراز تاسف از اینکه در دهه های اخیر عمده نظامات تصمیم سازی و توافقات، مخصوصا در حوزه معماری و شهرسازی مبتنی بر رویکردهای متخلفانه و در اصل شهرفروشی بوده است، تاکید کرد: امروزه سیکل معیوب و باطل در نظام معماری و شهرسازی ما که به ویژه در شهر تهران ایجاد شده است، به سایر شهرها و کلانشهرهای کشور تسری پیدا کرده است.
وی در این راستا توضیح داد: یعنی پس از آنکه در دهه ۶۰ قرار شد کلان شهرها به صورت خودکفا اداره شوند و بودجه ای از دولت ها دریافت نکنند، و این در شرایطی بود که بعد از پایان جنگ کشور به بازسازی داشت و از این رو این ایده مطرح شد که کلان شهرها می توانند درآمدهای قابل توجهی برای خود کسب کرده و شهرهای خود را اداره کنند. لذا اعتباراتی که به کلانشهرها تخصیص می یافت، به سایر نقاط کشورهم داده شد.
رییس کمیسیون معماری و شهرسازی شورای شهر تهران در ادامه عنوان کرد: در همین راستا لایحه درآمدهای پایدار برای کلانشهرها و شهرها مطرح شد که متاسفانه درنهایت دولت این لایحه را تدوین و جهت تصویب و عملیاتی شدن ارائه نکرد. به این معنا که خودکفا شده کلان شهرها بدون لایحه درآمدهای پایدار اتفاق نیفتاده و هنوز در مجلس نهایی نشده و مسکوت مانده است.
سالاری ادامه داد: این مسئله باعث شد تا شهرداری کلان شهرها، آسانترین مسیر را برای کسب درآمد انتخاب کنند که همانا شهرفروشی بوده است. در همین راستا فروش اراضی شهری، گسترش شهرها، بارگذاری در حرایم، تراکم فروشی به خصوص طی ۲۰ سال گذشته شکل گرفت.
وی اضافه کرد: در کمیسیون های ماده ۵ شاهد بارگذاری های انبوه تحت عنوان بلندمرتبه سازی ها، مال سازی ها و… بودیم. به طوری که با تغییر کاربری های گسترده، اراضی ای که باید به تامین سرانه های هفت گانه خدماتی از قبیل ایجاد فضاهای سبز، فضاهای ورزشی، مذهبی، تفرجگاهی و… اختصاص می یافت، تحت بارگذاری قرار گرفت.
این عضو شورای شهر تهران یادآور شد: حتی منطقه ۲۲ شهر تهران که فضای سبز و بازی بود و قرار بود تا کمبود سرانه های تفرجگاهی شهر تهران را تامین کند، در این سیکل باطل و غلط اتفاقا شاهد حجم قابل توجه تری از بارگذاری در این منطقه نسبت به دیگر مناطق تهران بودیم. در مناطق برخوردار هم وضعیت به همین صورت بوده است.
وی با ابراز تاسف از اینکه این نگاه غلط موجب شده تا اداره شهر از محل شهرفروشی و بی توجهی به انسان های شهر و رفاه آنها پیش برود و ابرچالش هایی را برای کلان شهرهای از قبیل تهران رقم بزند، گفت: متاسفانه این سیکل معیوب به سایر شهرهای کشور هم تعمیم پیدا کرده است و امروز در ۱۳۲۰ شهر کشور ، مدیران و تصمیم سازان مبتنی بر این سیکل باطل در حال رقابت برای در پیش گرفتن همین رویه هستند.
سالاری افزود: هر بارگذاری و ساخت و ساز در شهرهای اقماری و در حریم رودخانه ها و کوه ها، مزارع و دشتستان ها باعث اضافه شدن جمعیت می شود که بخش عمده ای از سرانه های آنها از قبیل سرانه های درمانی، آموزشی، تفرجگاهی و… از شهر تهران تامین می شود و در عین حال برای این جمعیت باید حمل و نقل عمومی شامل قطار و اتوبوس درنظر بگیریم.
وی خاطرنشان کرد: سیاست گذاری های اولیه در شکل گیری فضاهای شهری، مبتنی بر انسان محوری نبوده و تحت تاثیر تعدی به حقوقی عمومی و شهرفروشی بوده است. لذا مجموعه این شهرسازی ها تمام مدیریت های شهری کشور را تحت تاثیر قرار داده است و غفلت از شهرسازی انسان محور موجب شده تا به این نقطه رسیده ایم.
