سه شنبه , ۲۹ اسفند ۱۴۰۲ - ۹:۰۱ قبل از ظهر
  • کد خبر 11564
  • از خشت اول بافت تاریخی و معماری کج این روزهای یزد/راه بازگشت به بافت تاریخی تنها سنگ فرش کردن کوچه ها نیست
    از خشت اول بافت تاریخی و معماری کج این روزهای یزد/راه بازگشت به بافت تاریخی تنها سنگ فرش کردن کوچه ها نیست

    از خشت اول بافت تاریخی و معماری کج این روزهای یزد/راه بازگشت به بافت تاریخی تنها سنگ فرش کردن کوچه ها نیست

    سید محمدحسین آیت اللهی استاد دانشیار دانشکده هنر و معماری دانشگاه یزد در گفتگو با خبرنگار یزدرسا در خصوص ورود معماری غربی در دل شهر جهانی یزد و تغییراتی که در سبک معماری یزد ایجاد شده اظهار کرد: اگر بخواهیم چگونگی تغییر در معماری یزد و در کل معماری ایرانی را بررسی کنیم کتاب ها و مقالات بسیاری در انی خصوص نوشته شده و افراد صاحب نظری زیادی در خصوص آن حرف زده اند اما انچه مشخص است اینکه افول در معماری ایران از دوره قاجار شروع می شود و در دوره پهلوی دوم که بسیاری از معمارها برای کسب علم به خارج از کشور می روند، تغییر ذائقه را در معماری برای ایرانیان به سوغات می آورند.
    آیت اللهی افزود: البته در این مسئله سهولت رد و بدل شدن اطلاعات را هم نباید نادیده گرفت و ذائقه سالم مردم ایران هم رفته رفته به سمت رفاه طلبی تغییر می کند که در حوزه جامعه شناسی و روان شناسی بررسی شده و همچنان هم قابل بررسی و کنکاش است.

    کرمان رصد

    * تغییر شهرسازی و معماری از فرنگ تا یزد!
    وی با بیان اینکه معماری غربی از تهران نشأت می گیرد ادامه داد: یزد نیز از بسیاری از آسیب ها در حوزه معماری بی نصیب نبوده ومتاسفانه شهرسازی های کلیشه ای که توسط غرب در شهرشان کار رود توسط شهرسازان ما هم مورد استفاده قرار می گیرد تا جایی که بافت های تاریخی هم تا حدودی دست خوش تغییرات قرار می گیرد.
    استاد دانشیار دانشکده هنر و معماری دانشگاه یزد تصریح کرد: تغییراتی که از فرنگ برای شهرسازی و معماری ما به سوغات اورده شده باید مورد بررسی و بازنگری معماران و شهرسازان یزدی قرار می گرفته است اما متاسفانه نه تنها این مهم اتفاق نیافتاده بلکه حتی مسائل اقلیمی هم رعایت نمی شود.

    کرمان رصد

    * یزدی ها از قانون علمی برای جهت گیری ساختمان ها استفاده نمی کند
    وی ادامه داد: اگر تصاویر ماهواره ای یزد را در دوره های مختلف بررسی کنید و به اولین شکل گیری های شهری آن که از صفائیه و امامشهر شروع می شود توجه کنید به راحتی می تواند دریافت گسترش شهر یزد از یک قانون علمی و مناسب برای جهت گیری ساختمان ها استفاده نمی کنند بطور مثال در صفائیه علیرغم اینکه سیستم شطرنجی رایج در غرب در آنجا هم اعمال می شود اما جهت گیری ساختمان ها به سمت جنوب مناسب نیست و حتی در ادامه روند شهرسازی یزد ساختمان ها به سمت غرب که بدترین جهت گیری است کشانده شده اند.
    آیت اللهی با بیان اینکه درمعماری های نوین یزد ساده ترین نکات اقلیمی هم رعایت نشده است گفت: رعایت نشدن نکات اقلیمی تبعات بسیاری زیادی دارد که باید علم به کمک معماری می آمده است و ساختمان ها از نظر نور، آفتاب، بهداشت، مصرف انرژِی و حتی ایجاد آلودگی شرایط مناسبی داشته باشند.
    وی افزود: در برهه ای هم ساخت و ساز به سمت جنوب شرقی باب می شود که در بحث مصرف انرژی ساختمان شرایط بهتری را دارد.

    کرمان رصد

    * رابطه پیچیده معماری و شهرسازی با سیاست، فرهنگ و علوم اجتماعی
    استاد دانشیار دانشکده هنر و معماری دانشگاه یزد با عنوان اینکه در معماری یزد هم به تبع شهرسازی تغییرات زیادی رقم خورده است گفت: بافت شهری یزد از سه دوره اول، میانه و متاخر شکل گرفته است که هرچه از بافت دوره اول یعنی همان بافت تاریخی دور می شویم و به دوره متاخر و مسکن سازی های جدید نزدیک می شویم معماری و شهرسازی یزد باعث تاسف بیشتری می شود!
    وی با بیان اینکه معماری و شهرسازی یک رابطه بسیار پیچیده با مسائل سیاسی، فرهنگی و اجتماعی دارد ابراز کرد: مصلحت اندیشی ها و منفعت طلبی ها امروز باعث شده رفاه مردم و آینده شهر در رده های کم اهمیت قرار می گیرد و متاسفانه مشاهده می شود در ادامه رواج آپارتمان سازی یزد هم می خواهد ادعا کند اپارتمان سی طبقه دارد!

    کرمان رصد

    آیت اللهی ادامه داد: هر چند گاها با این رویش ها مقابله می شود اما وقتی منفعت دست برتری را در معماری داشت باشد قرار نیست این رویش ها متوقف شود.
    *یزد در بازگشت به معماری سنتی موفق تر عمل کرده است
    این استاد دانشگاه با بیان اینکه در بازگشت به معماری سنتی یزد خیلی موفق تر از سایر شهرها عمل کرده است عنوان کرد: از یک سو تلاش های بسیار زیادی تاکنون صورت گرفته که بافت تاریخی یزد حفظ شود و از سوی دیگر سعی شده این بافت زنده بماند حیات در ان جریان داشته باشد که می توان برای ان تاسیس دانشکده معماری در دل بافت تاریخی مثال زد.
    وی اذعان کرد: یزدی ها در تاسیس اولین دانشکده معماری خارج از پایتخت پیشگام بودند و چهارمین دانشکده معماری کشور در یزد ساخته شد که نشان از اهمیت رشته معماری در کنار سایر رشته ها برای یزدی ها دارد و با تاسیس دانشکده معماری در دل بافت تاریخی، به نوعی دانشجویان و اساتید رشته معماری برای حذف و حیات بافت تاریخی یزد پیشقدم شدند تا خوشبختانه مانند سایر شهرها که بافت تاریخ خود را دست دادند نگذارند این بافت در شهر یزد از بین برود.
    آیت اللهی گفت: تمام شهرهای ایران به ویژه شیراز و اصفهان دارای بافت تاریخی بودند اما نهایتا توانسته اند بناهایی از ان بافت تاریخی خود را حفظ کنند و بافت تاریخی به مفهوم که در یزد وجود دارد در سایر شهرها وجود ندارد و همین موجب شد تا یزد در فهرست آثار جهانی قرار گیرد.
    *بازگرداندن مردم به معماری سنتی تنها به سنگ فرش کردن کوچه ها محدود نمی شود
    وی با اشاره به اینکه برای حفظ آرمان های معماری و شهرسازی باید پلان مدیریتی شکل گیرد و چندین هدف را دنبال کنند افزود: یکی از اهداف در بازگشت به معماری گذشته این است که مردم به بافت تاریخی برگردند و همراه با آن اتفاق بسیاری دیگری هم باید بیافتد که تنها به سنگ فرش کردن کوچه ها و باسازی بناها محدود نمی شود.

    کرمان رصد

    آیت اللهی خاطرنشان کرد: آنچه مهم است اینکه همه اقدامات که تاکنون صورت گرفته و البته خوب هم بوده منجر به بازگشت مردم به معماری گذشته نشده است و نتوانسته قانون و قواعدی را به وجود بیاورد که مردم متمایل به سمت بافت تاریخی شوند.
    * تصمیم سازان هنوز متوجه نشده اند یزد ظرفیت و منابع مشخصی برای گسترش دارد
    این استاد دانشگاه عنوان کرد: در خارج است بافت تاریخی که تقریبا هیچ اتفاق نیافتاده و حتی هر روز پست رفت هم مشاهده می شود و در دهه اخیرا شرایط معماری و شهرسازی از بدهم بدتر شده است که یک دلیل آن تصمیم سازان هستند که هنوز متوجه نشده اند هر شهری ظرفیت، امکانات و منابع مشخصی از جمله آب دارد.
    وی ابراز کرد: اینکه مثلا تصمیم گرفته شود به بهانه گسترش شهر و انتقال آب از سرچشمه های کارون بخش عظیمی از زمین های حد فاصل یزد و تفت به باغشهر تبدیل و برای تامین هزینه انتقال آب به فروش برسد یک افتضاح بزرگ است و می بینید که به شکست هم منجر شده است و تصمیماتی به این نحو برای از بین رفتن وجه تاریخی یزد و منابع ان دخیل هستند.
    آیت اللهی خاطرنشان کرد: یکی از دیدگاه های غلط هر مسئول، توسعه شهر و ساخت و سازهای شهری بدون درنظرگرفتن ظرفیت و منابع آن است که فلان زمین را تغییر کاربردی داده اند یا فلان تعداد مسکن را عناوین مختلف ایجاد کرده اند که همه این ها به نوعی بلای جان همه شهرها به ویژه یزد شده است و نتیجه ای جز توسعه های نامطلوب شهرسازی ندارد.
    استاد دانشیار دانشکده هنر و معماری دانشگاه یزد گفت: امروزه در مناطق چون صفائیه وبلوار جمهوری یزد شاهد اپارتمان سازی هستیم که اصلا ظریفت و تناسبی برای ایجاد اینگونه مسکن ها وجود ندارد.
    *دانشجویان معماری اسیر و تابع جو حاکم
    وی بیان کرد: از یک سو چقدر دانشکده ها و موسسات معماری وجود دارد که دانشجو را اسیر و تابع جو حاکم بر معماری غلط امروزی می کنند و معماری اصیل را متوجه نمی شوند و ارزش معماری و وجدان حرفه ای معماری را نادرست قلمداد می کنند و از سویی کارفرمایان و معمارانی وجود دارند که به دنبال پول و منافع شخصی هر روز قانون و ضاطبه ها را تغییر می دهند.
    آیت اللهی افزود: مثلا ۴۰درصد یک زمین باید برای حیاط سازی و فضای سبز در نظر گرفته شود اما این ضابطه گاها به ۱۰درصد کاهش پیدا می کند و مردم هم بدون توجه به این موضوعات دلخوش به خرید مسکن و خانه می شوند و زمانی تاثیر بد این تغییرات در زندگی مردم جامعه نمود پیدا می کند که در دوران کرونا مردم مجبور باشند در منزل خود بمانند و افسردگی و بیماری های روانی افزایش پیدا می کند.
    ا
    منبع: دانا



    مطلب پیشنهادی

    ساخت‌وساز، شاهراه رونق اقتصاد است

    ساخت‌وساز، شاهراه رونق اقتصاد است

    بر طبق طرح جامع مسکن، به‌طور سالانه به یک‌میلیون واحد مسکونی در کل کشور، نیاز است. هدفی که دستیابی به آن نیازمند جدیت بیشتر از سوی وزارت راه و شهرسازی، رفع موانع و مشکلات کلیدی و ساختاری اقتصاد کشور و درنهایت عزم ملی است.

    دیدگاهتان را بنویسید

    نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *