پنجشنبه , ۹ فروردین ۱۴۰۳ - ۳:۵۴ بعد از ظهر
  • کد خبر 5706
  • روددرۀ کن و بوستان جوانمردان
    روددرۀ کن و بوستان جوانمردان

    روددرۀ کن و بوستان جوانمردان

    برزن نیوز : پیوستگی فضایی رودخانه از شمال تا جنوب در کنار دبیِ نسبتأ بالا و بکر‌ماندن بیشتر بستر و محدوده‌های اطراف آن به ویژه منطقۀ همجوار با باغات کن در بیشتر فصول سال آن را به مهم‌ترین رودخانۀ شهر تهران و تفرجگاهی غیرسازماندهی‌شده برای همسایگانش تبدیل کرده بود و پتانسیلی برای توسعۀ فضاهای گردشگری به شمار می‌رفت، تا اینکه در طرح جامع سال ۱۳۸۵، این رودخانه به صورت ویژه به عنوان محور گردشگری مورد توجه قرار گرفت. در سال ۱۳۸۸ نیز طرحی با عنوان «طرح ساماندهی رودخانه و مسیل کن و فضاهای پیرامون» توسط مهندسین مشاور آرمانشهر تدوین شد. اما در نهایت مهندسین مشاور آتک با درخواست زمان ۵ سال برای انجام مطالعات، طراحی و اجرا، مسئولیت این پروژه را برعهده گرفتند. اما به دلیل اصرار کارفرما برای اتمام سریع در عرض کمتر از دو سال، فاز یک پروژه در سال ۱۳۹۱ به بهره‌برداری رسید.
    مشاور طرح، علت اصلی برای ناتمام‌ماندن فرآیند مطالعات، ایده‌سازی و طراحی و در نتیجه پایین‌آمدن کیفیت فضایی پروژه نسبت به ایده‌آل‌های مشاور را به صورت مشخص بازۀ زمانی کوتاه طراحی و اجرای پروژه عنوان کرده است. اما یکی از مهم‌ترین کاستی‌ها، نحوۀ پاسخ‌دهی مشاور به هدف حفظ کیفیت طبیعی رودخانۀ کن به عنوان یکی از مهم‌ترین عناصر طبیعی شهر است. همچنین بیان راهبرد ایجاد تشخص، هویت و خوانایی در امتداد رودخانه، بیشترین تأثیر را در نقد پروژه به عنوان مهم‌ترین طرح شهری تهران درخصوص روددره‌ها داشته است.
    تلاش مشاور در بحث حفظ ارزش‌های طبیعی روددرۀ کن تنها به عوامل مختصری اکتفا می‌کند و برنامه‌ای در حفظ منظر رودرۀ کن که مجموعه‌ای از همۀ عناصر منظرین سایت (ساحل شنی، بدنه‌های ترانشه خاکی، مسیر طبیعی رود، رنگ، بافت و پوشش طبیعی زمین) است، ندارد. از طرف دیگر، با اینکه پروژه در نواحی مسطح لبه‌های ورودی با جزئیات و توجهات بیشتر طراحی شده و تنوع فضایی این نواحی بیشتر مردم را به خود جذب می‌کند، اما در مناطق دره‌ای و به ویژه کنار مسیل به سهل‌انگارانه‌ترین صورت اجرا شده یعنی تنها دیواره‌های سنگی، سطوح شیب‌دار چمن، تراس‌ها و در نهایت کانال آب و در نقاطی بسیار محدود، پل‌های فلزی برای عبور از کانال ساخته شده‌اند. طرحی که ضعف‌های چشمگیر آن در برقراری ارتباط و پیوستگی فضایی و حرکتی در تراس‌های مختلف، توانایی مشاور در طراحی اراضی دره‌ای را مورد تشکیک قرار می‌دهد.

    روددرۀ کن
    بنابراین می‌توان دو عامل را به عنوان عوامل اصلی شکست پروژه در پاسخگویی به دو هدف اصلی تعریف پروژه (حفظ کیفیت طبیعی روددرۀ کن و ایجاد تشخص، هویت و خوانایی در امتداد رودخانه) دانست: نخست عدم درک مشاور در شناخت ارزش‌های منظرین سایت و عناصر منظرساز روددرۀ کن و دوم عدم تجربۀ تکنیکی کافی در طراحی و اجرای پروژۀ معماری منظر در بستر دره‌ای و رودخانه‌ای. در اینجا اولین اشکال از طرف شرکت مشاور فعال در حوزۀ معماری منظر است. جایی که عدم درک مشاور از ارزش‌های منظرین رودخانۀ کن، موجب ازدست‌رفتن فرصتی تاریخی در احیا و ساماندهی رودخانه و حفظ یکی از باارزش‌ترین مناظر طبیعی-فرهنگی شهر تهران شد و با بی‌مسئولیتی با اجرای پروژه‌ای غیرقابل‌دفاع تمامی ارزش‌های منظرین آن را به نابودی کشید. اما دومین عامل شکست را می‌توان بدنۀ میانی مدیریتی شهری دانست؛ جایی که با عدم درک ارزش فضایی و منظرین روددرۀ کن برخوردی سطحی با پروژه انجام داد: نخست سهل‌انگاری در انتخاب مشاور طرح و دوم مداخلات بخشی و برنامه‌ریزی‌نشده در مراحل ساخت و بهره‌برداری از پروژه که زمینۀ اغتشاش فضایی را در پروژه مهیا ساخته است. نتیجه آنکه اجرای پروژۀ بوستان جوانمردان و عدم توانایی آن در پاسخ‌گویی به اهداف احیا و حفاظت از روددرۀ کن و منظر طبیعی، فرهنگی و نقش منفی آن در نابودی این روددره نشان داد که بدنۀ جوان معماری منظر ایران هنوز راه درازی در فرهنگ‌سازی و ورود به بدنۀ حرفه‌ای و مدیریتی فعال بر پروژه‌های معماری منظر کشور دارد.

    *منبع مجله منظر



    مطلب پیشنهادی

    نوید اتفاقی نو در بازار مسکن / ساخت مسکن ملی سرعت می گیرد

    نوید اتفاقی نو در بازار مسکن / ساخت مسکن ملی سرعت می گیرد

    مدیرعامل اتحادیه تعاونی‌های عمرانی تهران گفت: برای نخستین بار دولت با روش‌های مختلفی از ظرفیت‌های تعاونی‌ها در پروژه‌های نهضت ملی مسکن استفاده می‌کند.

    ۱۰ دیدگاه

    1. درمورد بوستان جوانمردان این متن کاملا مغرضانه وبدون درنظر گرفتن موارد فنی مهندسی رودخانه به دلیل دبی بالای آب که تا میزان ١٩٢مترمکعب درثانیه ثبت شده است لازم می دانم اشاره کنم که سیل اخیر که بسیار مورد نگرانی مدیریت شهری بود تنها ۶٣ مترمکعب بود حال درنظر بگیرید سیلاب ١٩٢مترمکعبی درسالهای اخیر شاهد بودیم که این بوستان علی رغم اجرای سریع آن تقریبا هیچ آسیبی ندیده است درعملیات اجرایی حتی یک درخت قطع نشده و تثبیت ترانشه ها با قطعات بتونی گلدانی درحال حاضر منظر سبز متنوع دارد درمورد محور گردشگری بودن این رود دره نباید فراموش کنید هر پهنه ای درمحاسبات ظرفیت برد اکولوژیک محدودیتهای خاصی دارد میزان گردشگر پذیری درپهنه های بالادست درنظر گرفته شده واین بسیار کوتاه بینانه است که گردشگران را تا محور دسترسی سرویس دهی ولایروبی به پایین مسیل هدایت کنیم فضاهای گردشگری متنوعی مانند اسکیت پارک وهایلند پارک وآبنمای موزیکال وغرفه های عرضه صنایع دستی و سایر فضاهای ورزشی وتفریحی درطرح مشاور آتک دیده شده بخشی که اجرا شده تحویل بهره بردار ذیصلاح از طرف شهرداری داده نشده و فضاهایی که به سرمایه گذاران واگذار نشده به دلیل مشغله های دیگر شهرداری وتدوین شرایط سخت واگذاری هنوز اقدام مؤثری جهت مشارکت انجام نگرفته درخاتمه درخواست می کنم اول کارشناسان به تمام موارد توجه کنند بعد این مقالات تکراری وبی محتوا را درجراید ورسانه انتشار دهند بوستان جوانمردان موفق ترین طرح دررفع معظلات زیست محیطی و بهبود منظر شهری وپیوستگی کالبدی شهری درمدت زمان معقول وبا صرف هزینه بسیار مناسب که معادل یک سوم هزینه اجرایی درطرحهای مشابه است شرایط اقتصادی کشور را فراموش نکنید درنهایت تصویب پهنه گردشگری به منزله هجوم جمعیت به بستر نیست برای مثبت بودن این اقدام بهتر است از مردمی که از این بوستان به عنوان گردشگری آرام شهری استفاده می کنند باید پرسید و از سیاسی کاری های زننده وتخریبی پرهیز کنیم

    2. هر طراح ومعماری علاقمند است بدون محدودیت طراحی کند کاری که درمحیط آکادمیک تشویق می شود به جهت تقویت قدرت خلاقیت دانشجویان انجام پذیرد ولی درمحیط حرفه ای مانند مشاوری مانند شرکت آتک درنظر گرفتن پارامترهای فنی تاثیر گذار از اهم روند انجام طراحی می باشد دربوستان جوانمردان شیب الزامی برای مسیل حداکثر ١/۴درصد محاسبه شد درصورتیکه شیب طبیعی بستر سه درصد بود درنتیجه احداث کل طرح به عرض ۴٠٠ متر ودرطول ٣٢٠٠ متر با پروفیلهای طراحی شده امری اجتناب ناپذیر بود وطبق محاسبات مورد تایید سازمان آب عرض کانال به عرض ٢۵ متر وبه ارتفاع ٢/۵متر بود درنتیجه کل محدوده های پیرامونی تا ارتفاع ٢/۵ متر با تراکم ١٠٠درصد کوبیده شد و به جهت تقویت آبخوانهای زیر زمینی با سنگهای به قطر حداقل ٣۵سانتیمتر پوشیده شد استفاده از دیوارهای بتونی به جهت مقاومت دیوارها الزامی بود و تنها کاری که می شد انجام داد اجرای دیوارهای سنگی روی دیوارهای بتونی بود درمرحله بعد تثبیت ترانشه ها بود که عمدتا به ارتفاع ١١تا١۵متر خاک دستی وزباله بود که می بایستی برداشته وپاکسازی می شد وتنها بخش طبیعی ترانشه ها درجبهه شرقی بود که حفظ وتثبیت گردید حال اگر بنا به محدودیت زمانی از تندیس های آماده سازمان زیباسازی استفاده شد درهرزمانی با شرایط اقتصادی مناسب مجددا می توان تندیسهای مناسبتری را نصب کرد

    3. لطفا به نویسندگان این متن بفرمایید بستر طبیعی مسیل بسیار با بستر طبیعی رودخانه فرق دارد و خوانندگان متن را از شناخت بستر مسیل کن درمحدوده جنوب همت تا منطقه ١٨ واسلا مشهر که با تصوری غلط مشابه رودخانه های زیبای طبیعی گمراه نکنند

    4. بستر طبیعی زیبای مسیل کن که سرشار از آبشارهای طبیعی و سنگهای بزرگ طبیعی درکنار باغات کن هستند را باید ۵٠٠متر بالاتر از بزرگراه همت تا پل امامزاده داوود مشاهده کنید نه دربستری که سرشار از نخاله های ساختمالی زباله های خانگی و بیمارستانی و ریزش فاضلاب ها و جانوران موذی ومعتادین وکارهای قاچاق و جسدهای افرادی که مدتها در انباشت رسوبات سیلابی بودند وبهتر است نگارندگان محترم حداقل تشریف ببرند وضعیت مسیل را محدوده جنوب بزرگراه تهران کرج مشاهده کنند وبا جملات عوام پسند غیر کارشناسی زحمات مشاورین به ویژه آتک و مجری طرح شرکت خدمات زیربنایی پارس را زیر سؤال نبرند اگر طرحهای ذکر شده توسط سایر مشاورین عملیاتی بود نیازی به این همه تطویل زمان نبود

    5. درمتن یک جمله درخصوص انتخاب مشاور بکار برده شده که تنها بیانگر بی تجربگی نگارندگان این متن است توجه داشته باشید در طرح ساماندهی تهران که توسط مشاور آتک تهیه شده این محور به عنوان پهنه گردشگری دیده شده ونمی دانم باچه عنادی نگارنده به خود اجازه می دهد این اقدام را به مشاور دیگری نسبت دهد
      نکته دیگر درمورد تنظیم کنندگان این متن عدم بازدید از پروژه و ظاهرا اقدام به نوشتن دستوری متنی کلیشه ای شده اند دربوستان جوانمردان تنها درمحدوده مسیل و محور سرویس دهی برای لایروبی از مصالح غیر قابل کنده شدن که موجبات آسیب رساندن به مراجعین نشود استفاده شده الباقی مصالح کاملا طبیعی سنگی می باشند ویا درمورد حفظ درختان موجود حتی یک مورد را نمی توان پیدا کرد که تنه درختی قطع شده باشد درنتیجه ازاین به بعد بد نیست کارشناسان زحمت بکشند از سایتی که انتقاد می کنند بازدید کنند ومدتی از پشت میزهای دانشگاهی شان تکان بخورند

    6. لطفا درخصوص نحوه اشتراک گذاری تصاویر راهنمایی فرمایید

      • دردوود
        لطفا تصاویر همراه با توضیح مختصری از موضوع به ایمیل یا تلگرام سایت ارسال فرمایید تا در قالب گزارش تصویری منتشر شود.

    7. ببخشید می شود اطلاع رسانی فرمایید این جمله نظر شما درحال بررسی می باشد چه مدت بطول می انجامد ؟!!!

    پاسخ دادن به شهرام آلبا لغو پاسخ

    نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *