پایگاه خبری تحلیلی برزن نیوز نخستین پایگاه تخصصی مطالعات میان رشته ای (برنامه ریزی شهری – منطقه ای)
کووید -۱۹ چالش بزرگی برای شهرها، فقیر یا ثروتمند ایجاد کرده است؛ اقدامات اعمال شده برای مهار گسترش این ویروس پیامدهای زیادی برای ساختار اقتصادی آنها به دنبال داشته و واقعیات مختلفی را در خصوص چگونگی طراحی و مدیریت آنها روشن کرده است. اینکه آمادگی هر شهر برای رویارویی با چنین بحرانی تا چه اندازه است، شهر تا چه حدی می‌تواند خدمات مختلف را در بخش سلامت در اختیار شهروندان قرار دهد و میزان آسیب‌پذیری سلامت و زندگی جوامع آنها تا چه حد است، در بحران کرونا به خوبی نمایان شده است.
در شرایط عادی، مقامات ارشد هر شهر ممکن است برای دستیابی به زیست‌پذیری، پایداری و رقابت‌پذیری اقدامات مختلفی انجام دهند اما چیزی که از اهمیت بسزایی برخوردار است اینکه یک شهر توانایی ایجاد ایمنی برای شهروندانش را در دوران بحران داشته باشد. پرسشی که در اینجا ممکن است ذهن همه را به خود درگیر کند این است که منظور از تأمین ایمنی در بحران چیست و یک شهر چگونه می‌تواند در چنین شرایطی واکنش کاربردی از خود نشان دهد؟
شهر کاربردی شهری است که در آن دولت و سیستم‌های ارائه خدمات در ابعاد مختلف، به طور مؤثر و یکپارچه وارد عمل می‌شوند و خدمات عمومی را در حد اعلا به تمام گروه‌های سنی و قشرهای مردمی، در مناطق فقیرنشین و ثروتمند، ارائه می‌دهند. مقامات ارشد در چنین شهرهایی بی‌وقفه در تلاشند فرصت‌های شغلی برای ساکنان و تاجران ایجاد کنند و سهیم‌سازی مردم در تصمیم‌گیری‌های مهم شهری برای ایجاد زندگی مطلوب را در اولویت اهداف خود قرار دهند.
هلسینکی، پایتخت کشور فنلاند در سال ۲۰۱۷ به عنوان کاربردی‌ترین شهر جهان شناخته شد و این موقعیت خود را مدیون ایجاد بهترین شرایط زندگی شهری برای تمام ساکنان، تاجران و گردشگران است. مردم در این کلانشهر از فرصت برابر در تمام جنبه‌های زندگی شهری برخوردار هستند و می‌توانند در محیطی ایمن به زندگی، کار، بازی و بیان آزادانه ایده‌ها و انتقادات خود بپردازند. رویکرد مدیریتی هلسینکی مبتنی بر تصمیم‌گیری بر اساس قابلیت کاربرد، امنیت و آزادی است، به همین دلیل بین شهروندان و دولت محلی اعتماد بسیار زیادی وجود دارد که همین امر منجر به عملکرد بهتر شهر در مقابل بحران‌ها شده است.
هلسینکی در زمینه اقتصاد بسیار کارآمد عمل کرده و بخش اعظم موفقیت آن، مانند بسیاری از شهرها در سایر کشورهای توسعه یافته، مبتنی بر خدمات و اقتصاد خلاق آن است که بر پایه تعاملات و انتقال دانش بین مردم صورت می‌گیرد. اما این شهر نیز همچون سایر نقاط دنیا عمیقاً تحت تأثیر شیوع بیماری کووید -۱۹ قرار گرفته است؛ صنایع خلاق، هنرها، سفرها، همایش‌ها، رویدادها و فعالیت استارتاپ‌ها همگی متأثر از شیوع کرونا با آسیب جدی مواجه شده است. علاوه بر این، ناتوانی مردم در ایجاد ارتباط با همشهریان در یک محیط شهری و لغو شدن تمام رویدادها تأثیرات روانی جبران‌ناپذیری بر آنها گذاشته است.
اگرچه شهرهایی مانند هلسینکی نمی‌توانند به طور کامل از تأثیرات همزمان بحران‌های سلامت، اقتصادی و اجتماعی ناشی از شیوع بیماری کووید -۱۹ پرهیز کنند، با این حال پایه و اساس رویکرد کاربردی شهر در آنها به حدی قدرتمند است که می‌تواند دولت محلی را در مدیریت کارآمد بحران به وجود آمده یاری کند.
به طور کلی رئیس جمهور فنلاند مدیریت بحران کرونا را به دولت‌های محلی هر شهر واگذار کرده است و در نتیجه هر شهر ممکن است اقداماتی متفاوت با سایر نقاط کشور برای به حداقل رساندن اثرات شیوع کووید -۱۹ اعمال کند. دولت هلسینکی از هجدهم ماه مارس مدارس را تعطیل کرده اما برای بیکار نماندن پرسنل اداری خود، به کودکان پیش‌دبستانی و کلاس‌های اول تا سوم ابتدایی اجازه حضور در محل تحصیل را داده است. دولت محلی برای به حداقل رساندن اثرات روانی ناشی از رعایت فاصله اجتماعی و تنهایی خدمات فرهنگی دیجیتال را برای همه مردم توسعه و این خدمات را به طور رایگان در دسترس همه قرار داده است.
دولت هلسینکی افراد آسیب‌پذیر جامعه را به طور ویژه‌ای مورد توجه قرار داده و تلاش کرده است بیشترین خدمت‌رسانی را به افراد پیر ارائه دهد. برای این کار، دولت با همکاری نهادهای غیرانتفاعی و کلیساها به افراد بالای ۷۰ سال به طور اختصاصی خدمت می‌رساند و تمام نیازهای دارویی و غذایی آنها را برطرف می‌کند.
به طور کلی تا کنون هیچ شهری در جهان نتوانسته است شیوع ویروس کرونا را به طور کامل مهار کند، با این حال عملکرد بعضی شهرها نسبت به سایرین ستودنی بوده و نتایج بسیار موفقیت‌آمیزی به دنبال داشته است. طراحی و مدیریت موفق یک شهر در دوران ماقبل یک بحران می‌تواند سرنوشتی به مراتب بهتر از سایر شهرها دریک پاندمی کشنده نظیر کرونا برای آن رقم بزند و کمترین آسیب را بر شهر و شهروندان وارد کند.
ترجمه ایمنا
