پایگاه خبری تحلیلی برزن نیوز نخستین پایگاه تخصصی مطالعات میان رشته ای (برنامه ریزی شهری – منطقه ای)
برزن نیوز: در تهران و دیگر کلان‌شهرهای ایران، تراکم ساخت‌وساز و جمعیت بالا باعث شده نفس‌کشیدن در هوای آلوده سخت شود و فشار روانی‌مان افزایش یابد. اما کافی است کمی فضای سبز به بافت شهری اضافه شود تا کیفیت زندگی شهری به‌طرز محسوسی بهتر شود. در این مطلب با هم مزایا، چالش‌ها و راهکارهای ساده‌ای را مرور می‌کنیم که هر محله‌ای می‌تواند آن را اجرا کند.
۱. نقش فضای سبز در زندگی شهری
• پاک‌سازی هوا: درختان و بوته‌ها ذرات معلق را جذب و هوای اطراف را تمیز می‌کنند.
• کاهش «جزیره‌ی حرارتی»: نواحی سبز تا چند درجه خنک‌تر از مناطق فاقد درخت هستند.
• آرامش ذهنی: دسترسی به فضای سبز استرس را کم و حس سرزندگی را تقویت می‌کند.
۲. تجربه‌های موفق در تهران و کلان‌شهرها
• بوستان محله‌ای: تبدیل یک قطعه زمین دورافتاده یا خیابانی کم‌استفاده به یک بوستان کوچک با چند درخت، نیمکت و مسیر پیاده‌روی.
• بام و دیوار سبز: استفاده از پشت‌بام آپارتمان‌ها یا دیوار حیاط برای کاشت گلدان‌های رونده و گل‌های فصلی.
• فضای سبز پیرامون شبکه‌های آبی: بهره‌گیری از مسیل‌ها و مسیرهای کنار آب برای ایجاد پرده‌های گیاهی و چمن‌کاری.
۳. چالش‌های پیش‌رو
۱. گران‌بودن زمین در بافت شهری مرکزی
۲. هزینه و تأمین آب برای آبیاری مداوم
۳. زیرساخت‌های ضعیف مشارکت مردمی در نگهداری
۴. راهکارهای عملی و کم‌خرج
• بوستان‌های کوچک محله‌ای (Pocket Park): کافی است گروهی از اهالی یک خیابان با شهرداری توافق کنند و با چند درخت، نیمکت و سطل زباله ساده، یک نقطه سبز کوچک بسازند.
• بام/دیوار سبز: با گلدان‌های ساده و یک لوله‌ی قطره‌ای کوچک می‌توانید روی سقف آپارتمان یا دیوار حیاط، باغچه‌ای کوچک ایجاد کنید.
• مشارکت محله‌ای: تشکیل گروه واتس‌اپ یا تلگرام برای زمان‌بندی آبیاری و نگهداری، با چرخش کار بین اهالی.
• آبیاری قطره‌ای دستی: استفاده از شلنگ باریک و شناور برای رساندن آب مستقیم به ریشه گیاه، بدون هدررفت.
• بودجه‌های محلی: جذب حمایت مالی یا لوازم اولیه (گلدان، خاک) از کمیته‌های محلی و خیرین.
نتیجه‌گیری
هر قطعه کوچک سبز در شهر می‌تواند تأثیر بزرگی بگذارد: هوای تازه‌تر، دمای مطبوع‌تر و روحیه شاداب‌تر. با اجرای چند ایده ساده مثل بوستان‌های محله‌ای، بام یا دیوار سبز و مشارکت همسایگان، تهران و دیگر کلان‌شهرهایمان را نفس‌گیر به شهری دل‌پذیر تبدیل کنیم.
یسرا مرادی
