نهضت ملی مسکن از طرحهایی بود که در دولت سیزدهم با هدف ساخت سالانه یک میلیون مسکن آغاز به کار کرد و قرار بود دو ساله به پایان برسد، اما بعد از گذشت بیش از ۴۸ ماه نه تنها واحدی تحویل متقاضیان داده نشده بلکه وزارت راه و شهرسازی نیز به تازگی با ارسال پیامکی به متقاضیان ضرب الاجلی برای دریافت مبلغ اضافه تعیین کرده است و ناتوانی پرداخت مردم آنها را درچالش جدیدی انداخته است. این درحالی است که بانک ها هم باوجود دستور بانک مرکزی نسبت به ارائه تسهیلات به مردم سر باز می زنند و حاضر به پرداخت وام به مردم نیستند.
رصد بازار مسکن خصوصا سایت های فروش اینترنتی نشان می دهد که از زمان ارسال پیامک وزارت راه و شهرسازی به متقاضیان مسکن ملی، بسیاری از مردم اقدام به فروش حواله یا تهاتر حواله های خود کرده یا به دلیل ناتوانی در پرداخت باقیمانده اقساط یا طولانی شدن تحویل واحدها سعی دارند حواله های واحدهای خود را به فروش برسانند.
قرار بودساخت واحدهای نهضت ملی با متری ۴ میلیون تومان انجام شود
بیت الله ستاریان، کارشناس مسکن در خصوص مشکلات نهضت ملی مسکن به خبرنگار تابناک گفت: دخالت مستقیم دولت در طرح های مسکنی عواقبی جز این نخواهد داشت به طوری که بعد از ثبت نام بسیاری از متقاضیان و دادن وعده ساخت سالانه یک میلیون مسکن اما هم در دادن واحدها به متقاضیان مشکل دارند و هم در ساخت این تعداد خانه به مشکل خورده اند.
وی با اشاره به قیمت واحدهای نهضت ملی مسکن، ادامه داد: قرار بود ساخت واحدهای نهضت ملی مسکن با متری ۴ میلیون تومان انجام شود درحالی که بعدها اعلام شد به دلیل گرانی مصالح با متری ۸ تا ۹ میلیون قرار است پروژه ساخته شود و درحال حاضر به دلیل افزایش تورم اعلام شده است که متری ۱۵ میلیون تومان برای ساخت این واحدها باید پرداخت شود.
تجربه اشتباه مسکن مهر دوباره تکرار شد
ستاریان افزود: در هیچ جای دنیا دولت متولی ساخت مسکن نیست و تجربه ناموفق مسکن مهر که از ۲۰ سال گذشته شروع شده و هنوز هم برخی از واحدهای مسکن مهر تحویل داده نشده است نمونه ای از این دست است بنابراین نهضت ملی مسکن هم سرنوشت مشابه مسکن مهر را خواهد داشت .
این کارشناس مسکن اظهار کرد: وعده ساخت بیش از یک میلیون واحد مسکونی در سال که از سوی دولت مطرح شده خطرآفرین است و نارضایتی زیادی در پی این وعده به وجود می آید از سوی دیگر ساخت واحدهای مسکونی باید همراه با ایجاد خدمات شهری مانند ایجاد فضای خدماتی، رفاهی، آموزشی، ساخت جاده و اتوبان و همچنین تامین برق و گاز باید باشد بنابراین باید به حدی از توسعه و رشد اقتصادی دو رقمی داشته باشیم که این وعده محقق شود. درحالی که اقتصادی که دچار رکود و تورم است دادن چنین وعده ای اشتباه محض است.
فشار مضاعف به متقاضیان مسکن ملی
فرشید ایلاتی، دیگر کارشناس بازار مسکن در خصوص علت گرفتن مبلغ اضافی از متقاضیان مسکن ملی به خبرنگار تابناک گفت: گرفتن مبلغ اضافی از متقاضیان نهضت ملی مسکن فشار مضاعفی به متقاضیان وارد می کند همچنین گرفتن مبلغ ماهیانه از متقاضیان باعث شده تا بسیاری از مردم از طرح نهضت ملی مسکن انصراف دهند چراکه قبلا به صورت دوره ای و چندماه یکبار مبالغ دریافت می شد و خانواده ها می توانستند برای اقساط برنامه ریزی کرده یا قرض کنند اما با تغییر شیوه پرداخت به ماهیانه بسیاری از متقاضیان توان پرداخت این مبالغ را ندارند.
چرا ضرر و زیان تاخیر در تحویل واحدها پرداخت نشده است؟
این کارشناس مسکن درمورد زمان اتمام پروژه نهضت ملی مسکن گفت: وزارت راه و شهرسازی از ابتدا باید برنامه ریزی برای زمان اتمام پروژه انجام میداد همچنین نسبت به برآورد دقیق منابع مالی این طرح نیز کم کاری شده است و بعد از ۴ سال هنوز مشخص نیست مبلغ تمام شده چقدر است به طوری که برخیها از چند سال گذشته با ارائه پیش مبالغی دراین طرح ثبت نام کرده و برخیهای دیگر نیز تا ۳۰۰ و یا ۴۰۰ میلیون تومان هم هزینه کرده اند، اما مجددا با پیامک وزارت راه و شهرسازی مبنی بر دادن ۲۰۰ میلیون تومان دیگر روبه رو شده اند. این درحالی است که طبق قانون باید زمان تحویل واحدها و هم قیمت برآورد شده پروژه مشخص شود و همچنین برای تاخیر تحویل واحدها ازسوی پیمانکاران لازم است ضرر و زیانی در نظر گرفته شود.
به جای مردم فشار را روی بانک ها بگذارید
وی به عدم همکاری بانکها در طرح نهضت ملی مسکن اشاره کرد و ادامه داد: قرار بود بخشی از اجرای پروژه با همکاری بانکها انجام شود. این درحالی است که ۱۷ بانک حتی یک ریال در این رابطه تسهیلات پرداخت نکردند و اگر ۵۰ درصد از پیشرفت پروژه توسط بانکها تسهیلات به مردم اعطا میشد باقی تامین مالی توسط مردم راحتتر انجام می گرفت که با زیر بار نرفتن بانکها بابت پرداخت تسهیلات، اعتماد مردم نیز به اجرای این طرح زیرسوال رفته است.
فرشید ایلاتی اظهار کرد: دولت، وزارت راه و شهرسازی و بانک مرکزی به جای اینکه فشار را روی مردم بگذارند از بانک ها بخواهند تا نسبت به ارائه تسهیلات به متقاضیان اقدام کنند و فشار را روی بانک ها متمرکز کنند.
ماجرای پیامک وزارت راه و شهرسازی به مردم چه بود؟
چندی پیش وزارت راه و شهرسازی پیامکی به متقاضیان نهضت ملی ارسال کرد که متن این پیامک بهشرح زیر است:
با توجه به شروع عملیات اجرایی پروژههای نهضت ملی و تسریع در پیشرفت فیزیکی پروژه، نسبت به تکمیل آورده تا سقف ۲۸۰ میلیون تومان تا تاریخ ۱۴۰۳.۰۷.۲۰ اقدام نمایید.
با توجه به شروع عملیات اجرایی پروژههای نهضت ملی و تسریع در پیشرفت فیزیکی پروژه، نسبت به تکمیل آورده تا سقف ۲۸۰ میلیون تومان تا تاریخ ۱۴۰۳.۰۷.۲۰ اقدام نمایید (مبلغ این قسط ۵۰ میلیون تومان). عدم واریز وجه در موعد مقرر موجب توقف پروژه، افزایش قیمت تمامشده و متضرر شدن متقاضیان خواهد شد. با توجه به امتیازبندی بر مبنای هر یک میلیون تومان در هر روز یک امتیاز، در صورت تأخیر در پرداخت، موارد در امتیازبندی و رتبه متقاضی لحاظ میگردد.
وعده های وزیر سابق راه و شهرسازی به کجا رسید؟
مهرداد بذرپاش، وزیر سابق راه و شهرسازی به مردم در خصوص این پروژه وعده داده بود که فردی که در تهران زندگی میکند اگر ۱۵۰ میلیون تومان داشته باشد حتماً صاحب خانه می شود. چراکه زمین رایگان است و تمهیدات خوبی با وزارت صمت داشتیم که مصالح بهگونهای خریداری شود که تورم کمتر در آن تأثیر داشته باشد و سهم هزینه نظام مهندسی نیز با قیمت پایین تری حساب شود و فراهم کردن امکان پیش خرید مصالح ساختمانی در بورس کالا از جمله وعده هایی بود که آقای وزیر در زمان زمان وزارت خود بر کرسی وزارت مسکن به مردم داده بود که نه تنها این وعده ها رنگ واقعیت به خود نگرفت بلکه متقاضیان مسکن ملی را با شوک جدید مالی روبه رو کرد.
۱۷ بانک حتی یک ریال هم در نهضت ملی تسهیلات پرداخت نکردند
در تازهترین گزارش از عملکرد بانکها تا ۳۱ تیر ماه نشان میدهد که ۱۷ بانک در نهضت ملی مسکن حتی یک ریال هم تسهیلات پرداخت نکردهاند همچنین بانکهای مسکن، سپه، ملی، تجارت، ملت، صادرات، صنعت و معدن و توسعه صادرات تنها بانکهایی بودند که در تاریخ منتهی به ۳۱ تیر ماه امسال جمعاً ۷۴۸.۷۱۷ میلیارد ریال تسهیلات در نهضت ملی مسکن پرداخت کردهاند.
به نظر میرسد با عدم هکاری بانک ها در بخش مسکن و نپرداختن تسهیلات به نهضت ملی مسکن دولت جدید برای تکمیل پروژه اهرم فشار خود را به جای بانک ها به سمت مردم نشانه رفته است. حال آنکه در ادوار مختلف از نهم و دهم (دولت احمدی نژاد) تاکنون به جای اینکه رویه های موجود در بخش مسکن اصلاح شود متاسفانه طرح های اشتباه و شکست خورده با اسامی جدید کلید می خورند و به نارضایتی مردم دامن می زنند.