پایگاه خبری تحلیلی برزن نیوز نخستین پایگاه تخصصی مطالعات میان رشته ای (برنامه ریزی شهری – منطقه ای)
برزن نیوز: ایران زمین از اولین مراکز شکل گیری تمدن بشری و مدنیت اجتماعی انسان بوده است و تمدن را به ازای تاریخ بشری نمایندگی نموده است. هریک از پادشاهان و حکام تاریخی و خوانین محلی در مدت زندگانی شان آثار مختلفی در زمینه های شهرسازی، معماری، هنرهای وابسته و همچنین درسایر زمینه های هنری، چون شعر، خط وکتابت، موسیقی و طرب، تزئینات البسه، ظروف و به طورکلی، مجموعه ای نفیس ازمیراث ملموس و ناملموس بشری را ازخود به جای نهاده اند،که امروزآن را درکلیت”میراث فرهنگی ایران”می دانیم.
با توجه به تعدد کمی وکیفی این آثار که در نقاط دور و نزدیک و در داخل و خارج ایران قرارگرفته، باید یک وزارتخانه به وسعت بسیار بزرگ برنگهداری، حفاظت این آثار تاریخی و فرهنگی ارزشمند مبادرت داشته باشد، درحالی که اکنون سازمانی کوچک و کم توان به نگهداشت این میراث، مشغولیتی نسبی دارد. درحالی که در بسیاری ازکشورهای حتی کوچک وکم سابقه جهان، شاهد فعالیت وزارتخانه ای مجزا تحت عناوینی چون”وزارت گردشگری و میراث تاریخی”و یا”وزارت توریسم”هستیم که به صورت تخصصی به حفاظت از میراث فرهنگی، تاریخی وکسب درآمد ملی ازطریق جذب توریست مشغول اند و از محل تامین و جذب گردشگران اقتصادی پایدار و سبز دارند.
بنابر تعدد بسیار بالای میراث فرهنگی کشورمان امروز شاهد عدم کنترل دقیق، کاهش سطح کیفیت حفاظت از میراث و همچنین حفاری های غیرمجاز با هدف سرقت منابع تاریخی کشورمان توسط سودجویان داخلی وخارجی و سرقت آثار و اشیای تاریخی و انتقال این میراث به کشورهای دیگر و نمایش این آثار در حراجی ها هستیم. درحالی که می توان با تمرکز بر میراث فرهنگی و توجه به لزوم حفاظ و مرمت آنان زمینه های جذب گردشگران بسیار برای دیدار از این جاذبه ها را در داخل کشور عزیزمان مهیا کنیم. فارغ از ایرادگیری به دستگاه دولتی و حاکمیتی نسبت به بی توجهی به این میراث ارزشمند، بر عهده سمن ها (سازمان های مردم نهاد غیردولتی) است تا با مطالعه و با همکاری سازمان میراث فرهنگی وگردشگری و با یاری رسانی، ضمن مطالبه خواست هایشان در این زمینه، سهمی هر چند کوچک در این زمینه داشته باشند، زیرا وضعیت به حدی نگران کننده و بحرانی است که می شود برای همیشه از داشتن این میراث ارزشمند محروم شویم. روزی نیست که یکی از آثار ارزشمند معماری گذشته کشورمان زیر باد، برف، باران و زلزله های گاه و بیگاه تخریب نشوند. روزی نیست که حتی آثار ارزشمند معماری معاصر شهرهای کشورمان دست خوش بازی های برخی مالکین بی علاقه و سودجوایان نشود و به محاق نابودی نروند.
آلات موسیقی، دستگاه ها و الحان موسیقایی کشورمان یکایک درحال تصاحب توسط کشورهایی نو ظهور درهمسایگی و دور دست اند و البته برای این سرقت های فرهنگی از چند سال قبلتر، برنامه ریزی های جدی صورت گرفته بود است. لباس های محلی، بازی های محلی، خوراک و فرهنگ های محلی درگوشه وکنارکشورمان، تحت هجوم فرهنگ های تازه ظهور ناچسبنده و تمرکزگرایی سیاسی یکایک به فراموشی می روند. درتمام عرصه های مختلف فرهنگی شاهد هجوم خاموش پدیده”یغما رفتگی”و”خود فراموشی”هستیم.
حال وظیفه ما ایرانیان چست؟ ما، هموطنان و سمن های ما چه توانی دارند؟!
بسیاری از هموطنان هستند که در مجامعی مانند”جامعه خیرین مدرسه ساز” و “جامعه خیرین نظام سلامت” و “مجمع خیرین بیمارستان ساز” فعالیت های خیر دارند و منشاء خدمات ارزشمندی چون؛ ساخت مدارس، دانشگاه ها، بیمارستان ها و سایرخدمات اجتماعی بوده اند و البته ضمن ارضای درونی و آرامش روحی، نسبت به خواستگاه های ملی و معنوی خودشان نیز ابراز تعهد کرده اند. میزان بسیار بالای نذورات و امور خیر هموطنان درکشورمان، نشان دهنده این است که درکنار تلاش”دستگاه دولتی” و “سازمان میراث فرهنگی و گردشگری”، هستند شهروندانی که تمایل دارند در بخش های میراث فرهنگی نیز فعالیت های داوطلبانه خیریه داشته باشند.
با همت جمعی از معماران، مرمتگران، فعالان مدنی و کنشگران میراث فرهنگی، چندی است که “انجمن خیرین حفاظتگر میراث فرهنگی” که سازمانی مردم نهاد، غیردولتی و غیرانتفاعی است، با هدف تسهیل گری و محیا نمودن زیرساخت های “امرخیر” در زمینه مرمت و حفاظت از میراث فرهنگی ملموس و ناملموس بنیان نهاده شده است.
این انجمن مردمی سعی دارد تا با جذب همیاران و خیرین علاقه مند درحوزه میراث فرهنگی، گامی موثر در زمینه حفاظت و نجات سرمایه های فرهنگی-تاریخی سرزمینمان بردارد تا به این امید دیگر شاهد تخریب و نابودی سرمایه های تاریخی و فرهنگی کشور عزیزمان نباشیم. بنابراین”انجمن خیرین حفاظتگر میراث فرهنگی” با اهداف زیر فعالیت می نماید:
ارتباط و عامل با نهادهای خیریه عمومی، خصوصی و عموم مردم در جهت تدوین مقررات و قوانین این حوزه برای شناسایی موضوعات و طرح های نیازمند اقدامات نیکوکارانه؛اعتماد سازی، تشویق و ترغیب
و جذب کمک های نقدی و غیرنقدی آنان ضمن نظارت بر نحوه انجام اقدامات نیکوکارانه وصیانت از اهداف خیرین؛تدوین برنامه و مدیریت اجرایی میان خیرین و متولیان آثار میراث فرهنگی در راستای تسهیل گری و ایجاد هماهنگی میان عوامل اقدامات نیکوکارانه.
اما امر خیر فرهنگی چیست؟
امر خیر فرهنگی می تواند هر اقدام نیکوکارانه برای حفاظت، نگهداری و مرمت آثار تاریخی کشورمان باشد. از رهگذر و مسافری که درخیابان و در سفر متوجه تخریب اثری هنری یا تاریخی می شود و آن را تا حد توان خود گزارش و اطلاع رسانی می کند تا کمک دانش آموزان و دانشجویان علاقه مند ومسئولیت پذیر هنر، از همکاری مهندسین، معماران و مرمتگران که در مجموعه های حقیقی وحقوقی (شرکت ها و نهاد های مختلفی) و در مسیر حفاظت و مرمت این آثار ارزشمند به یاری انجمن می آیند. از شخصیت های محبوب ملی و بین المللی کشورمان که در این زمینه احساس مسئولیت ملی دارند و البته نهادهای اقتصادی و فرهنگی در بخش دولتی و یا خصوصی که علاقه مند به کمک های مادی و معنوی هستند و مسئولین ذیربط کشوری که می توانند یاری دهنده باشند و همچنین ازکمک سرمایه داران علاقه مند به میراث فرهنگی کشور در داخل وخارج ازکشور، تا مجموعه های تولیدی و صنعتی، فعالان حوزه رسانه در هر یک از حوزه های موثر میراث فرهنگی ملموس و نا ملموس می توانند، یاری گران ما برای نجات سرمایه های ارزشمند تاریخی و فرهنگی وطنمان باشند.
به امید آنکه با یاری هم وطنان دلسوز و علاقه مند به میراث فرهنگی کشور عزیزمان گامی بزرگ برای جلوگیری از نابودی میراث فرهنگی ایران زمین برداریم.
*محمد اسدی
