درخواست توجه به چگونگی تامین زمین اجرایی قانون جهش تولید مسکن و فرآیندهای مربوط به آن

به گزارش برزن نیوز جامعه مهندسان مشاور ایران در نامه ای خطاب به رستم قاسمی وزیر راه و شهرسازی در مورد تامین زمین برای اقدام مسکن نوشت : با احترام، پیرو نامه شماره ۸۳۵۲-۰۹۱/۱۱ مورخ ۰۹/۱۲/۰۰۱۱ ،پیشنهادات این جامعه درباره چگونگی مکانگزینی زمین
برای احداث چهار میلیون واحد مسکونی، به شرح ایفاد میگردد:
۱ -طرح مسئله
زمین عاملی اصلی در امر تولید مسکن است و حدود ۰۱ تا ۰۱ درصد هزینه های مسکن را در برمیگیرد. قیمت زمین شامل
دو بخش قیمت خام زمین و قیمت ناشی تاسیسات زیربنایی و تجهیزات ضروریست که قابلیت سکونت به آن میبخشد.
خوشبختانه در ایران بیش از ۲۱ درصد اراضی به منابع ملی تعلق دارندکه بخشی از آنها میباید حفاظت شوند که در نقشه
اراضی حفاظتی چهارگانه محیط زیست مشخص شدهاند و بیش از نیمی بیابانی، بایر و یا غیرقابل کشت هستند. به استحضار
می رساند که اراضی کشاورزی که حدود ۰۸ تا ۰۳ درصد اراضی کشور را در بر میگیرد، دارای مالک خصوصی است و بیرون
از اراضی منابع طبیعی قرار دارد.
بر اساس معیارهای شورایعالی شهرسازی و معماری، با افزوده شدن هر نفر به جمعیت کشور )با کسر متوفیها در قبال آن(به ۸۳ متر مربع ) مترمربع در این گزارش متر نامیده میشود( زمین برای معابر، ۸۰ متر برای خدمات، ۰۳ متر برای فضای
سبز )در مجموع ۰۰ مترمربع( مورد نیاز است و حدود ۰۱ تا ۳۱ متر برای مسکن و به طور متوسط حدود ۰۱۱ متر تامین زمین ضروری خواهد بود.

در واقع حتی با حذف زمین مربوط به مسکن، شهرداریها به حدود ۰۳ متر زمین و سایر سازمانهای
موظف به تامین تاسیسات شهری و خدماتی به ۰۰ متر زمین نیاز دارند.

شایان توجه است که یکی از علل شکست طرح های شهری، تصویب طرحها بدون تامین این سرانه زمین برای شهرداری و دیگر سازمانهای خدماترسان شهریست. مردم نیز به
حداقل حدود ۰۱ متر زمین برای سکونتگاههای خود نیاز دارند. بنابراین با وجود اراضی وسیع سکونتپذیر دولتی، تامین زمین خام بدون هزینه یا با هزینه بسیار اندک امکانپذیر است.
پس اکنون چرا با وجود این امکان هنوز تامین زمین مسئله اصلی است؟ از دیدگاه این جامعه دالایل این مشکل به شرح زیر است:
الف – هزینه آماده سازی زمین و تامین تاسیسات و تجهیزات زیربنایی این موضوع امری است که بخشی از طرح مسکن مهر را به دلیل احداث در اراضی خام و تجهیز نشده، با شکست و عدم
امکان سکونت مواجه ساخت.
ب – عدم تامین زمین در جوار مناطق اشتغالزا این موضوع امری است که ساخت اغلب قریب به اتفاق شهرهای جدید را بعد از حدود چهل سال در رسیدن به سقف جمعیتی ناموفق کرده است. این در حالیست که در همین دهه های اخیر حدود ۰۹ میلیون نفر جمعیت بر ساکنین سکونتگاه های غیررسمی افزوده شده اند.

یعنی دولت ها در جاهایی مسکن ساخته اند که متقاضی نداشته و پس از ساخت در پی متقاضی بوده اند و متقاضیان واقعی مسکن در جاهایی ساکن شده اند که دولتها با آن اماکن مخالف بوده و در نتیجه ناسازگاریهای را با نیازهای واقعی مردم ایجاد کردهاند.
۲ -راهکارهای پیشنهادی

در طی دورهای که طرح مسکن مهر، احداث شهرهای جدید و دیگر اقدامات برای تامین مسکن برای گروه های زیر خط فقر ادامه داشت، اطراف شهرهای ایران حدود ۱۹ میلیون نفر به حاشیه نشینی پرداخته اند که به علت به رسمیت نشناختن سکونت آنها از سوی دولت ها، تالی فاسدهای زیر حادث شده است.
 عدم امکان اخذ جواز برای احداث اصولی تر
 عدم امکان اخذ وام، برای احداث اصولی تر و تکمیل آنها
 عدم تجهیز در حد قابل قبول آنها به تاسیسات زیربنایی به وسیله شهرداری ها و دیگر سازمان های موظف به تامین تاسیسات شهری
۲-۱ -راهکارهای کوتاه مدت
الف- تهیه یک طرح ساماندهی سریع برای هر مجموعه با تعیین مسیر معابر و اراضی الزم برای تامین خدمات و تاسیسات شهری
ب – صدور سند مالکیت برای قطعات منظور شده برای سکونت
پ – اعطای وام برای تکمیل، مقاوم سازی و یا بازسازی واحدهای مسکونی موجود
ت – ایجاد شهرداری های مستقل و یا مرتبط به شهرهای مجاور، در راستای ایجاد امکان تامین تاسیسات شهری و تامین خدمات به وسیله دیگر سازمانهای موظف
۲-۲ -راهکارهای میان و بلندمدت
الف- آماده سازی زمین در بخشهایی از کشور که با توجه به سند ملی آمایش سرزمین و طرح های ناحیه ای برای تعادل بخشی به نظام سکونت و فعالیت در فضای سرزمینی ضرورت دارد که حتما باید همراه با ایجاد مراکز اشتغال زا بوسیله وزارت صنایع و دیگر وزراتخانه های مرتبط باشد
ب- ایجاد مراکز اشتغالزا در جوار شهرهای جدیدی که نتوانسته به سقف جمعیتی تعیین شده برسند