پایگاه خبری تحلیلی برزن نیوز نخستین پایگاه تخصصی مطالعات میان رشته ای (برنامه ریزی شهری – منطقه ای)
در گوشه وکنار این شهر درندشت، گویا هرکسی ساز خود را می‌زند و الگوی درستی برای ساخت و سازها وجود ندارد. با گذری در خیابان های شهرهای ایران خصوصاً بخش‌های نوساز آنها، آنچه بیشتر جلب توجه می کند، ناهمخوانی و هماهنگی در جداره های فضاهای شهری است. گویا مجموعه‌ای از ساختمان‌های منفرد، بدون هیچ ارتباط و پیوندی، به طور تصادفی در کنار یکدیگر قرار داده شده و بی هیچ قانونمندی، بدنه فضاهای شهری را تشکیل داده‌اند.
تنوع در عین همگون بودن نماها
یک معمار و طراح شهری با اشاره به ناهمگونی سیمای شهری تهران می‌گوید:یکی از مشکلات مهم ما در شهرها، که منجر به بی‌هویتی، ناهمگونی در سیمای شهری و هرج‌ومرج دیداری شده، پیروی نکردن نماها از الگویی واحد است. درواقع در زمان احداث ساختمان‌ها، معیار و مدل مشخصی دنبال نمی‌شود.»
مهرداد هاشم‌زاده پیروی از الگوهای هویتی را به‌معنی یکسان و یکنواخت بودن همه نماها نمی‌داند و بر این باور است که نمای بناها می‌تواند درعین همگون بودن، تنوع هم داشته باشد.
این طراح شهری اضافه می‌کند: «ناهمگونی در سیمای شهری، اغتشاش ذهنی و رفتاری شهروندان را به دنبال دارد. فراگیری و گستردگی این پدیده گاه تا جایی است که هرج‌ومرج دیداری، عادی و به‌نوعی از سوی شهروندان و حتی سازندگان پذیرفته می‌شود. این در حالی است که در بسیاری از نقاط دنیا به‌ویژه در شهرهای مهم و بزرگ، برای ایجاد و حفظ همگونی سیمای شهری تلاش‌های زیادی شده و در این زمینه، چارچوب و مقررات دقیقی وضع می‌شود؛ مقرراتی که در کنار اعمال همگونی و همخوانی، اجباری در همشکلی و همسانی ندارد و برای حفظ خلاقیت معماران شهری انعطاف دارد.»
هاشم زاده با بیان مثالی روشن برای این موضوع به وضع فعلی ارتفاع بناها اشاره می‌کند و می‌افزاید: «هر رهگذری در عبور از بسیاری از کوچه‌های شهر، بناهایی از ۳ تا ۶ و گاه ۷طبقه می‌بیند. در ادبیات تخصصی این رشته، خط آسمان در چنین حالتی می‌شکند و فراز و فرود نازیبایی دارد. در گذشته‌های نه‌چندان دور همگونی در ارتفاع تا حد زیادی در همین شهرها وجود داشت و نقطه دید خوبی مثل البرز از بسیاری نقاط در دیدرس بود. منظره کوه ایجاد آرامش می‌کرد و این آرامش شهر را زیباتر نشان می‌داد. جدا از موضوع ارتفاع ساختمان‌ها، نوع مصالح و ترکیب‌بندی حجم‌ها هم در زشتی و زیبایی نمای کلی شهر موثر است.»
این معمار و طراح شهری می‌گوید: «قرارگرفتن ساختمان‌هایی با نمای شیشه رفلکس و ورق آلومینیوم در کنار سازه‌هایی با نمای سنگی و آجری، علاوه بر ایجاد ناهمگونی می‌تواند موجب خطرات جسمی و آسیب‌های بدنی شود. احساس گرما و بیماری‌های چشمی ناشی از انعکاس نور یکی از آنهاست.»
ضرورت ساماندهی کمیته‌های نماها
سخنگوی کمیسیون معماری و شهرسازی شورای اسلامی شهر تهران هم یکی از مشکلات حوزه معماری و شهرسازی در تهران را اغتشاش نماهای شهری می‌داند و می‌گوید: «نه تنها در سال‌های اخیر که به نظر می‌رسد از ابتدای معماری و شهرسازی نوین در تهران (که شاید ۵، ۶ دهه از آن می‌گذرد) نماهای شهری از الگوی مشترک و خاصی تبعیت نکرده است.»
جعفر بندی شربیانی در گفت وگو با همشهری آنلاین افزود: « در شورای شهر تهران و در کمیسیون شهرسازی و معماری اعتقاد داریم که هر نمایی با هر شکل از نوآوری باید از معماری ایرانی و اسلامی تبعیت کند. بر این اساس، تشکیل کمیته‌های نما درمناطق ۲۲ گانه هم پرداختن به این موضوع بود، اما در دوره قبل این موضوع به اهداف اصلی خود نرسید.»
شربیانی با بیان اینکه شورای ششم می‌خواهد به ۵، ۶ دهه اغتشاش در نماهای شهری پایتخت پایان دهد، تاکید کرد: «اگر می‌خواهیم در این حوزه به مردم شهر خدمت کنیم حتما باید کمیته‌های نما را سر و سامان دهیم و چارچوب دقیقی ر ا برای آنها تدوین کنیم تا این کمیته‌ها بر معماری پایتخت بر اساس الگوهای ایرانی اسلامی نظارت کنند. ضمن اینکه تدوین بسته‌های تشویقی برای توسعه معماری ایرانی اسلامی یکی دیگر از راهکارهای رهایی تهران از آشفتگی نماهای شهری است.»
