سفر به دهکده چوبی نیشابور

دهکده چوبی نیشابور, دهکده ای که سازه های آن اثر معمار چیره دست آن است و اولین  مسجد تمام چوبی را در خود جای داده است. جایی که بناهای آن دقت نظر و خوش فکری سازنده اش را در تمام اجزای خود به همراه دارد.

آن زمان که نام روستا به میان می آید تمام تصوراتمان به سمت خانه های کاهگلی،
سنگی یا بعضا چوبی می رود که به واسطه مشغله فراوان روستاییان به مهندسی  آن توجه نشده است.
عموما تنها مکانی برای استراحت و گذران شبهای بلند و پر ستاره روستاست.

با این حال در هر روستایی عموما یک یا چند سازه ای وجود دارد که با هنرمندی ساخته و پرداخته شده اند و نشان دهنده ذوق و استعداد سازنده آن باشد. ما می خواهیم شما را با دهکده ای آشنا کنیم که نه فقط علاقه به معماری و مهندسی که عشق به خاک و میهن باعث شد جان بگیرد و زبانزد همگان شود.

دهکده ای که فخر  نیشابور و خراسان شده و همه ساله گردشگران زیادی را برای بازدید از آثار چوبی منحصر به فردش به خود جذب می کند. با ما در ما همراه باشید تا داستان دهکده چوبینی را برایتان بگوییم که پیشتر وصفی مانند آن را در ایران نشنیده و نخوانده ایم.

مشهد مقدس و شهر تاریخی نیشابور همواره انتخاب های اول ایرانیان برای سفر بوده اند،
حال در این بین و در پایان سفر به حرم مطهر رضوی و بازدید از آرامگاه خیام،دهکده چوبی با سازه های منحصر به فرد و بناهایی سراسر ساخته از چوب  را نشان می دهد،
می تواند پکیجی کامل از گشت و گذاری چند روزه به قلب خراسان رضوی باشد.

دهکده چوبی که در میان روستای ملامحمد آقازاده سر برآورده است به مانند دیگر روستاهای ایران، می تواند شما را هر چند کوتاه از هیاهوی شهری دور کند و سکوت و آرامش کویر را در کنار سرسبزی که حاصل از عشق سازنده دهکده است به شما هدیه دهد.

آشنایی با دهکده چوبی نیشابور؛ هنر و صنعت در یک قاب

استان خراسان رضوی همواره مشهور و مفتخر به نام امام رضا (ع) بوده و بر میزبانی از امام خوبی ها و پناه دردمندان بر خود می بالد. اما در کنار این حُسن همجواری، خراسان سربلند، مهد تاریخ و انسانهای بزرگ نیز بوده است.

یکی از این انسانهای بزرگ، مهندس حمید مجتهدی (متولد ۱۳۱۹ و متوفی در پاییز ۱۳۹۲) است که یکی از دیدنی ها و تفرجگاه های نیشابور، شهر آرامگاه خیام، را در میان روستای محمدآباد آقازاده بنا کرده و به آن هویت تازه ای داد.
دهکده ای چوبی که تمام ساختمانهای آن با چوب ساخت شده است.

مهندس مجتهدی، ده ها تُن چوب را به خدمت گرفت تا روستای آبا و اجدادی اش را احیا کرده و شکل آن را تغییر دهد. دهکده چوبی، نخستین دهکده اکولوژیکی ایران، روستایی با ساختمانهایی مانند مسجد، رستوران، خانه، موزه و کتابخانه چوبی است که تمام جنبه های زندگی را در بر می گیرد.

این سازه ها تنها ساختمانهای چوبی نیستند که برای جلب گردشگر ساخته شده باشند بلکه روح زندگی در آنها جریان دارد و مردم هر روزه از آنها استفاده می کنند و موثر از ارزش های والای فرهنگی-اسلامی هستند که در مسجد روستا این ارزش ها بیشترین جلوه را دارد.
مهندس مجتهدی تا سال ۱۳۹۲ مسئول رسیدگی به روستا بودند .
بعد از فوت ایشان، همس او خانم حشمت سررشته دار عمرانی،
فارغ اتحصیل رشته هنر (نقاشی) از دانشگاه آمریکا مدیریت دهکده چوبی را بر عهده دارد.

بخش های مختلف دهکده چوبی نیشابور

اینجا با یک شهر کوچکِ چوبی روبرو هستید، شهری که تمام آن چه را که نیاز دارد را در خود جای داده مثل مسجد چوبی، موزه و کتابخانه، رستوران، فروشگاه و نانوایی، آلاچیق، سوئیتها، فضای سبز و اکوسیستم زیبای روستا به همراه کشورزی و دامپروری که کار و زندگی مردم روستا را شکل می دهد.
در این سفر گویی که به دنیایی دیگر قدم گذاشته اید که این بار بوی چوب از همه جای آن به مشام می رسد.
در ادامه همراه باشید تا با بخش ها و قسمت های مختلف دهکده چوبی نیشابور آشنا شویم.

خانه تمام چوبی مهندس مجتهدی

قبل از آن که با بخش های مختلف این دهکده آشنا شوید،
بد نیست بدانید که در زیر تصویری از خانه تمام چوبی مهندس مجتهدی را مشاهده می کنید.

مسجد چوبیِ دهکده چوبین که مشهورترین سازه روستای ملامحمد آقازاده است، نخستین مسجد چوبی جهان است. این مسجد در برابر زلزله مقاوم است و تا ۸ ریشتر لرزش را تاب می آورد که نشان از هوش و دانش سازنده آن دارد. اما شگفتی این مسجد باشکوه و دل انگیز تنها به این ختم نمی‌شود؛
مسجد چوبی علی رغم قرار گرفتن در منطقه‌ای موریانه خیز،در برابر هجوم موریانه ها مقاوم است و امکان نفوذ به آنها را نمی دهد.

مهندس مجتهدی با درایت و دانش خود، برای مقابله با موریانه ها، مسجد و دیگر خانه ها و بناهای چوبی را با عایقی که خود ساخته بود مقاوم ساخت.
مسجد با سه درب ورودی و پنج پنجره پناه عبادت کنندگان و افتخار اهالی روستاست.

در کنار مسجد، بنای چوبی کتابخانه و موزه با ۱۲۰متر مساحت قرار دارد.
در ابتدا این ساختمان به نیت پسر بزرگتر مهندس مجتهدی و این که ایشان در روستا بمانند و در همان جا تشکیل خانواده بدهند ایجاد شد. اما پس از اینکه پسر ایشان دهکده را ترک کرد، این ساختمان به موزه و کتابخانه تغییر کاربری داد. به مانند مسجد چوبی ساختمان کتابخانه دیواره ای دوجداره دارد و نمای خارجی آن (سقف شیروانی و دیواره ها) پوشیده از چوبهای پولکی است.

ساختمان ۲ درب ورودی و خروجی دارد و دو راه پله، دو طبقه آن را به هم متصل می کند.
طبقه اول موزه ای است که با چوب آیینه کاری تزئین شده و کتابخانه در طبقه دوم نیز باکتابهای مختلفی از جمله کتابهایی در وصف آثار دیدنی و گردشگری ایران و راهنماهای سیاحتگری مزین شده است.

بعد از مسجد، رستوران دهکده چوبی زیباترین ساختمان در تمام دهکده چوبی است.
این سازه دو طبقه کمی پایین تر از مسجد ساختمانی ۸ ضلعی با دیوارهای مشبک خودنمایی می کند و به مانند مسجد و موزه اسکلت چوبی دارد و در برابر زلزله مقاوم است. معماری آن به گونه ای است که خیال می کنی درختی سر از زمین بر آورده و در درون خود شما را میهمان غذاهای رستوران می کند.
رستوران در فضایی به وسعت ۲۰۰ متر بنا شده و همزمان ۱۳۰ تا ۱۴۰ نفر را میزبانی می کند.

در درون رستوران خلاف معمول تمام رستوران هایی که تا به حال قدم در آن گذاشته اید،
گلدان ها نه در کنار و گوشه رستوران، که در تکه های تنه درختان جای گرفته اند.

در میان باغ های میوه ای که در دهکده چوبی ساخته شده دوستداران طبیعت می توانند از آلاچیق هایی برای لذت بردن از فضای دلنواز باغها استفاده کنند و در آنجا به استراحت بپردازند. باغ میوه در مکانی جدا از مجتمع اصلی ساخته شده و درختان میوه لذت حضور در میان زیبایی های روستا را دوچندان می کند. به مانند رستوران، آلاچیق ها نیز با پوششی پلاستیکی بر سقف و کناره های آن در فصلهای پاییز و زمستان محیای حضور بازدیدکنندگان است.

در کنار تمام این بناهای زیبا و شگفت انگیز مهندس مجتهدی به فکر کاربری دهکده چوبی نیز بوده و می خواسته که روح زندگی در آن جریان داشته باشد، بنابراین تلاش کرد تا تمام امکانات را در دهکده چوبی لحاظ کند. یکی از این امکانات نانوایی دهکده است که شکل جالبی دارد. دودکش این نانوایی به مانند پیکره ی زنی است که سبدی از نان بر سر دارد و جنسش از کاهگل است.
در این نانوایی دو تنور چوب سوز به طریق گذشته نان پخت می کند.

حضور در دهکده ای که تمام ساختمان های آن چوبی و تداعی بخش داستان ها و فیلم های کارتونی است،
تنها در دهکده چوبین نیشابور امکان پذیر است.

فضای صمیمانه و دلپذیر یک روستای چوبی، عطر چوب،
بوی گل ها و گیاهانی که در فضا پراکنده است، صفای غذا خوردن در رستورانی تماما چوبی، لذت بردن از منظره و محیط دهکده چوبی در سایه آلاچیق ها و قدم زدن در موزه ای کوچک و جالب، خنکای استخر دهکده و نورپردازی های زیبای مسجد که نوید شادی و رنگ می شود و صحبت با خدا در مسجد دل انگیز چوبی، همه از دلایلی هستد که می توانند شما را به دهکده چوبین بکشانند و خاطرتان را پر از آرامش و خوشی کنند.