در این روزهای کرونایی تراکم جمعیت در بسیاری از شهرهای جهان نظیر نیویورک، لندن، میلان و مادرید بسیار مشکلساز شده است. این پاندمی نگرانیهای زیادی را در میان مردم در خصوص خطرات ناشی از زندگی در مناطق متراکم شهری، حتی در دوران پساکرونا به وجود آورده است. البته تنها توجه به تراکم جمعیت، به عنوان عامل مهمی در انتقال ویروس کرونا، منطقی نیست؛ چه بسا مقامات رسمی در بعضی از پرجمعیتترین شهرهای جهان نظیر سئول، سنگاپور، هنگ کنگ و تایپه با موفقیت تمام توانستهاند این بحران را مدیریت کنند و میزان شیوع بیماری کووید -۱۹ را به حداقل برسانند.
بدیهی است که در شهرهای آمریکایی نظیر نیویورک و میلواکی، برمینگام در انگلیس، بمبئی در هند و نایروبی در کنیا الگویی متفاوت در حال اتفاق است. در این شهرها، مردم در مناطق فقیرنشین اغلب با جمعیت زیاد در خانههای بسیار کوچک زندگی میکنند به طوری که امکان رعایت فاصله استاندارد بین آنها به هیچ وجه وجود ندارد. علاوه بر این، در بسیاری از موارد نیز مردم در خانههایی با آشپزخانهها، سرویسهای بهداشتی مشترک با راهروهای باریک در حال سکونت هستند. بسیاری از فقرای این شهرها دارای شغلهایی هستند که امکان انجام آنها به صورت دورکاری وجود ندارد و در نتیجه این افراد مجبورند حتی در بدترین شرایط کرونا نیز در محل کار خود حضور پیدا کنند چرا که فقر مالی به آنها مجال ماندن در خانه برای در امان ماندن از کووید -۱۹ را نمیدهد.
تلفیق فقر با زندگی در مناطق پرجمعیت چه پیامدهایی در دوران کرونا به دنبال دارد؟
گزارشات حاکی است که بیش از ۷۰ درصد افراد مبتلا به ویروس کرونا در انگلیس ساکن مناطق فقیرنشین شهرهای پرجمعیت لندن و بیرمنگام بودهاند. در نیویورک، بیشترین افراد مبتلا در مناطقی با کمترین درآمد و بیشترین جمعیت سکونت داشتهاند و این در حالی است که در میلواکی آمریکایی-آفریقاییها بیش از یک چهارم جمعیت را در برگرفتهاند و بیش از ۷۰ درصد مرگ و میرهای ناشی از کرونا در این شهر مربوط به این جمعیت ساکن در مناطق فقیرنشین بوده است.
شاید یکی از مهمترین دلایل نرخ مرگ و میر ناشی از ویروس کرونا در افراد فقیر مربوط به شرایط ناسالم جسمی قبل از کووید -۱۹ باشد که اثرات کرونا را تشدید میکند. در بمبئی هند مردم در محلههایی پرجمعیت و فقیرنشین به بیماریهای واگیر قبلی نیز مبتلا بودهاند که همین امر منجر به افزایش علائم کرونا و در نتیجه مرگ در میان آنها شده است. نبود دسترسی کافی به مراقبت سلامت با کیفیت لازم و مقرون به صرفه شرایط افراد مبتلا به ویروس کرونا در مناطق محروم را وخیمتر کرده است.
قبل از گسترش ویروس کرونا، ایجاد شهرهایی با تراکم بالا مزیتهای زیادی را برای شهر و شهروندان به دنبال داشت اما افزایش انتشار گازهای آلاینده نیز از یک سو سلامت انسانها را با تهدید جدی مواجه میکرد. در دوران کرونا، برنامهریزان شهری به این نتیجه رسیدهاند که اگر شهرها از تراکم کمتری برخوردار و دسترسی به تمام امکانات آن از طریق پیادهروی و دوچرخهسواری امکانپذیر بود، احتمال انتقال کووید -۱۹ کمتر میشد.
از سوی دیگر، طراحان شهری به این نتیجه رسیدهاند که باید امکانات مراقبت سلامت را به اندازه کافی در اختیار تمام طبقات اجتماعی جامعه قرار دهند تا مردم بتوانند در صورت ابتلاء به یک بیماری همهگیر، بدون محدودیت مالی و مکانی، از درمانهای لازم برخوردار شوند که این اقدام به سهم خود میتواند سرعت انتقال بیماری را به حداقل برساند.
ایمنا