هیپنوتیزم اعداد بزرگ

عموما افرادی که دارای درآمدهای تدریجی هستند، در هزینه کردن محتاط تر از افرادی با درآمدهای اتفاقی بزرگ! حتی اگر درآمد گروه اول بیشتر از گروه دوم باشد! نحوه پول خرج کردن یک پزشک با یک مهندس قابل مقایسه نیست. پزشک، درآمد خود را از حق ویزیت های کوچک مقدار جمع میکند ولی یک مهندس وقتی قرارداد نظارت ساختمانی را می بندد، در یک قلم پیش پرداخت، شاید درآمد یکی دو ماه پزشک را دریافت میکند. پزشک وقتی ١٠٠ هزار تومان خرج می کند یا از دست می دهد، آن را با تعداد بیمارانی که ویزیت میکند مقایسه می کند. در نتیجه به نظرش میرسد رقم بزرگی از دست داده است. اما یک مهندس وقتی ١ میلیون تومان (١٠ برابر پزشک) از دست می دهد، حساب میکند که این مثلا ٢ درصد یک قراردادش هست پس رقم زیادی از دست نداده است! (من این موضوع را با چندین پزشک و مهندس بررسی کرده ام- به قول یکی از دوستان مهندس شهرساز، وقتی ۵ میلیون تومان پول از دست داد، گفت: “اشکالی نداره! فکر میکنم امسال یک طرح هادی روستائی کمتر قرارداد بسته ام!”). به این پدیده، من هیپنوتیزم شدن بوسیله اعداد بزرگ می گویم!
این پدیده، در مدیریتها نیز قابل ملاحظه است. تصور کنید فردی پیشنهاد انجام کاری را در شهر برای شهردار مطرح میکند، شهردار می پرسد چقدر بودجه لازم است؟ فرد می گوید ۱ میلیارد تومان! شهردار این رقم را با بودجه حدود ٢٠ هزار میلیاردی شهر مقایسه میکند! قابل مقایسه نیست نه؟! شهردار هیپنوتیزم اعداد بزرگ می شود و دستور می دهد آن کار انجام شود! حتی شهردار به این موضوع هم فکر میکند که خارج از بودجه مصوب کار میکند اما مگر سهمش چقدر است؟! حتی تا ۱۰۰ برابر این رقم هم، هنوز سهمی در بودجه پیدا نمی کند!
تصور کنید فردای آن روز، پروژه ای دیگر برای شهرداری مطرح می شود. شهردار باز رقم را با بودجه مقایسه میکند. هیپنوتیزم اعداد بزرگ چنان مسحور کرده که فراموش میکند دیروز خارج از بودجه هزینه دیگری کرده است و این ماجرا همواره ادامه دارد! پایان سال، بیش از ۲۰ درصد خارج از بودجه هزینه شده است! این موضوع، بویژه وقتی درآمدهای شهرداری نه مانند پزشک از تک تک افراد در قالب شارژ شهری، بلکه مانند مهندس ساختمان، با ارقام بسیار درشت از تعداد محدودی ساخت و ساز کننده بدست می آید! شهردار در زمان تصمیم گیری با خود می گوید، این که فقط عوارض تراکم یک ساختمان هم نمی شود! فرض میکنیم یک ساختمان کمتر تراکم فروخته شده!
موضوع فقط به اینجا ختم نمی شود! ماجرا اینجاست که شما ممکن است به شهردار مراجعه کنید و ازش بخواهید که تخفیفی در عوارض قابل پرداخت شما اعمال نماید! چون شما توان پرداختتان محدود است! ملاحظه شده است که شهردار حتی تا ۱۰۰ درصد عوارض را بخشیده است! چون ۱۰۰ هزار تومان عوارض که اصلا دیگه دیده نمیشه در ذهن شهردار دهها هزار میلیاردی!
این است که شهردار به راحتی پول صرف کارهایی خارج از حیطه وظایف شهرداری انجام می دهد. میلیاردها خرج انواع مراسمها میکند چون اصلا رقمی نیست!
این موضوع، بویژه وقتی ساخت و ساز رونق دارد و شهرداری درآمدهای خوبی دارد، بیشتر اتفاق می افتد! خب مشکلی هم نیست! انگار یک پروانه کمتر داده شده! مگر چه می شود؟ یک نفر جدید خارج از چارت سازمانی استخدام شود، چه می شود؟ مگر حقوق یک فرد در یک سال بیش از ۳۰ میلیون می شود؟ ۳۰ میلیون در۲۰ هزار میلیارد اصلا عددی است؟ چه می شود این فرد، پس از استخدام اصلا وارد شهرداری هم نشود و در خانه بماند و حقوقش ماهانه به حسابش واریز شود؟ مگر چه سهمی در بودجه دارد؟ و این می شود که شهرداری با ۶۰ هزار پرسنل مواجه می شود!!!
این است هیپنوتیزم اعداد بزرگ! به زعم من، شهردار باید کسی باشد که توانائی کنترل خود را در شرایط هیپنوتیزم شدن داشته باشد و سریع مسحور سحر اعداد بزرگ نشود.