مسعود مهدویان فر اظهار کرد: سال گذشته در همین ایام، بین استاندار و نماینده صندوق ملل متحد در ایران، دیداری برگزار و تأکید بر این شد که سیاستهای کلی استان جهت حفظ و تقویت برنامههای حمایت از سالمندان، تنظیم شود.او افزود: این برنامهها در قالب شورای سالمندان استان در حال پیگیری بوده و امید است با تداوم جلسات و برنامهریزیهای سطح استان، حمایت از برنامههای سالمندی استان دنبال شود. توزیع نقشه تراکنش سالمندان در استان اصفهان، یکی از موارد حائزاهمیت و در حال تدوین است که توان دقیقسازی برنامهریزیها را دارد.مدیرکل دفتر امور اجتماعی استانداری استان اصفهان ادامه داد: بررسی شهرســتانهــای بیــستوهــشتگانـه استان اصفهان صورت گرفته است تا اولویتها سنجیده و عملکرد بهتری ارائه شود. تدوین دستورالعمل محیط دوستدار سالمند و برنامه راهبردی محیط دوستدار سالمند نیز برای عملیاتی شدن در حوزه معاونت عمرانی و شهرداریهای استان، میتواند راهگشا باشد که استان اصفهان پیشتاز این موضوع است.او تصریح کرد: قرارگرفتن دستورالعمل محیط دوستدار سالمند به عنوان یک مبنا در تمام شهرداریهای استان، در شورای سالمندان دنبال میشود تا شاهد محیط دوستدار سالمند باشیم. توسعه نهادهای مدنی، سمنها و فعالان حوزه سالمندی نیز حائز اهمیت است. نهادهای مدنی و مردمنهاد به منظور توجه بیشتر به موضوع سالمندی باید جذب شوند. به طور قطع اقدامات دولتی و حکومتی به تنهایی نمیتواند پاسخگوی مسائل مربوط به سالمندی باشد.مهدویانفر بابیان اینکه لازم است دستگاههای ذیربط در حوزه سالمندان همگرا شوند، اضافه کرد: نیازسنجی مؤثری از سایر اقدامات داشتهایم که توسط دانشگاه علوم پزشکی استان اصفهان انجام شده و مشخصکننده نیازها و اولویتهاست. امیدواریم با توجه به طرح پایلوت و حمایت شورای سالمندان، سازمان بهزیستی و مجموعه وزارت کشور و صندوق جمعیت سازمان ملل از برنامههای در حال اجرا، شاهد توسعه خدمات و حمایت از سالمندان و همکاریهای بینبخشی باشیم.
اصفهان پیشتاز شهرهای دوستدار سالمند در کشور
در ادامه رئیس سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری اصفهان نیز گفت: اصفهان در حوزه شهرهای دوستدار سالمند پیشتاز کشور است و گزارش اقدامات انجامشده در اختیار سایر کلانشهرها قرار گرفته است.مجتبی شاهمرادی اظهار کرد: بخشی از هویت و تاریخ شهر اصفهان، پاسدار سالمندانی هستند که در این شهر زیستهاند و هنر دست آنها قابل مشاهده است. اصفهان بهمنظور اینکه برای زیست بهتر شهروندان ارشد شهر، تلاشهایی داشته و عضو شبکه دوستدار سالمند باشد، به خود مسرور است.او افـزود: تـکریم سـالخـوردگـان، گرامیداشت و اجلال خداوند است. شهری که روح ویژهای دارد و در جایجای آن تجلی آسمان است، باید بتواند در زیست جاری و فضاهای شهری خود سالمندان را تکریم کند. در این دوره مدیریت شهری شعاری با عنوان «اصفهان من؛ شهر زندگی» انتخابشده و تلاش بر این بوده است که همه شهروندان از خردسالان تا کهنسالان زیست و سهم بهتری از فضاهای شهری داشته باشند.رئیس سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری اصفهان تصریح کرد: اگر قرار باشد به معنای واقعی اصفهان شهر زندگی باشد، باید بتوانیم برای همه اقشار فضایی را ایجاد کنیم. شیب جمعیت، به سمت سالخوردگی است و طی سالهای آینده با سونامی سالخوردگی مواجه خواهیم بود؛ بنابراین در تلاش هستیم که شهر را برای زیست بهتر آنها آماده کنیم. در این راستا، تلاشهای بسیار خوبی صورت گرفته و به نظر میرسد نیازمند شتاب بیشتری است.او اضافه کرد: اگر حمایتهای ویژه شهردار اصفهان نبود، شاید اقدامات صورتگرفته اکنون نیز انجام نشده بود. درحالحاضر اصفهان در حوزه شهرهای دوستدار سالمند پیشتاز کشور است و گزارشهای اقدامات انجامشده در اختیار سایر کلانشهرها قرار گرفته است. تنها آمادهسازی کالبد شهر برای زیست سالمندان کافی نیست؛ در حوزه نرمافزاری و فعالیتهایی که منجر به زندگی بانشاط سالمندان در شهر شود و آنها بتوانند از همه امکانات شهری استفاده کنند نیز باید اقداماتی انجام شود.شاهمرادی گفت: طی یک سال گذشته در حوزههای نرمافزاری اقدامات خوبی صورت گرفته و در طرح منزلت، یارانههای خاصی به سالمندان اعطا شده است. در حوزه حملونقل عمومی، استفاده از فضاهای تفریحی و سایر فضاهای شهری صورت گرفته است که به نظر میرسد نیازمند تقویت است. او با تأکید بر اینکه تعداد زنان سالمند در شهر اصفهان کم نیست و بخشی از آنها سرپرست خانوار و نیازمند حمایتهای بیشتری هستند، خاطرنشان کرد: هیچکدام از این فعالیتها تداوم نخواهند یافت، مگر اینکه سازمانهای مردمنهاد یاریگر باشند.
توسعه پاتوقهای سالمندان در کل مناطق شهری اصفهان
در ادامـه مــعاون اجـتـمـاعـی و مشارکتهای مردمی سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری اصفهان گفت: توسعه پاتوقهای سالمندان در کل مناطق شهری اصفهان مدنظراست و به همین منظور برای ۱۵ منطقه شهری برنامهریزیشده است که تا پایان این دوره مدیریت شهری، پاتوقهای مناسب برای سالمندان ازنظر کالبدی و فرهنگی، طراحی شوند.سعید امامی اظهار کرد: گفتمان مدیریت شهری در دوره جدید، تمرکز روی کلیدواژه «شهر زندگی» دارد که بهعنوان موضوع اصلی، هدفگذاری و شاخصهایی برای رسیدن به آن تعریفشده است. در این مدیریت، رسیدن به شاخصهای شهر زندگی، بهعنوان چشمانداز تعریفشده است.او افزود: اصفهان، شهر زندگی خواهد بود اگر برای چهار جریان زندگی شهری بستری مناسب فراهم کند و خواستگاهی قابلاتکا باشد. در مباحث جامعهشناسی شهری، تحت عنوان حرکت، سکون، تفریح و اضطراب از آن یاد میشود. به تعبیر شهر زندگی، نیازهای زندگی شهری را باید درحرکت، سکون و تفریح و اضطراب بهدرستی مرتفع کرد.معاون اجتماعی و مشارکتهای مردمی سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری اصفهان ادامه داد: شهر دوستدار سالمند، شهری است که شهر زندگی برای سالمندان باشد و چهار مورد مذکور را فراهم کند. نظریات زیستشناختی در باب سالمندی، معتقد است که در دوران سالمندی کاهش شدید انرژیهای فیزیولوژیک منجر به کاهش توانایی سالمندان با استرس میشود؛ بنابراین شهر دوستدار سالمند شهری است که توانایی رویارویی با استرس را در سالمندان افزایش دهد.او گفت: پاتوقهای مختلفی در شهر برای سالمندان در نظر گرفته شده است که درحالتوسعه آنها هستیم. توسعه پاتوقهای سالمندان در کل مناطق شهری اصفهان مدنظراست و به همین منظور برای ۱۵ منطقه شهری برنامهریزیشده است که تا پایان این دوره مدیریت شهری، پاتوقهای مناسب برای سالمندان ازنظر کالبدی و فرهنگی، طراحی شوند.امامی اضافه کرد: ناامیدی و نفرت از مسائل مهم سالمندان است و شهر دوستدار سالمند، شهری است که در آن سالمندان کمترین ناامیدی و نفرت را داشته باشند و احساس تعلق کنند؛ به همین منظور در شهر دوستدار سالمند، برنامهریزیهایی برای افزایش احساس تعلق کالبدی و اجتماعی انجامشده است. مطالبات سالمندان و مناسبسازیها در پنج منطقه بهصورت پایلوت در شهر اصفهان در دستور کار است. یکی از مسائل مهم متولیان مدیریت شهری اصفهان، ترویج گفتمان شهر دوستدار سالمند است.او خاطرنشان کرد: جهت افزایش احساس تعلق اجتماعی، تولید کتاب و محصولات فرهنگی متناسب با سالمندان و برگزاری برنامههای شاد و مفرح بازی و سرگرمی، حمایت از سمنها، بهرهگیری از تجارب سالمندانی که ناظران افتخاری در سازمانهای وابسته به مدیریت شهری هستند و اخذ نظرات سالمندان و بهرهگیری از نیروهای کار سالمند در نگهداری امکانات و تأسیسات شهری، انجامشده و در دستور کار است.
اهمیت شهرهای دوستدار سالمند با افزایش طول عمر
نماینده سازمان بهداشت جهانی در خصوص محیط دوستدار سالمند، گفت: وجود چنین واقعیتی که جمعیت بیشتر عمر میکند و موضوعاتی مانند تغییر اقلیم و سایر بحرانهای موجود در جهان، نشاندهنده لزوم توجه و اهمیت بیشتر به شهرهای دوستدار سالمند است.«تیاگو هریکدیسا» اظهار کرد: موفق شدیم که طول عمر افراد را افزایش دهیم؛ اما مشخص نیست که این طول عمر چگونه سپری شود، هدف برای بسیاری از افراد که میتوانند بیشتر عمر کنند، سالم زندگیکردن است.او افزود: یکی از روندهای اصلی که با آن مواجه هستیم، افزایش شهر و شهرنشینی است. هر روز جمعیت بیشتری به شهرها میآید و تا سال ۲۰۵۰ حدود ۷۰ درصد افراد در شهرها ساکن خواهند شد. نماینده سازمان بهداشت جهانی در محیط دوستدار سالمند ادامه داد: در سال ۲۰۱۰ به علت درخواستهای موجود، شبکه جهانی سازمان بهداشت برای شهرهای دوستدار سالمند تشکیل شد و در سال ۲۰۱۷ این شبکه ۵۰۰ عضو داشت. این شبکه ۳۰۰ میلیون نفر را پوشش میدهد و ۱۸ سازمان ملی و بینالمللی نیز در این حیطه فعالیت دارند، همچنین تمام اقدامات انجامشده در سطح جهانی، زمینه ایجاد محیط دوستدار سالمند و فرصت طول عمر بیشتر به صورت سالم را برای ما فراهم کرده است.او تصریح کرد: جمعیت سالمندان به شدت و با سرعت در حال افزایش بوده و موضوع سالمندی سالم در سازمان ملل متحد نیز حول این محور است تا شرایط تقویت افراد سالمند فراهم شود. محیطهای دوستدار سالمند، محیطهایی هستند که سالمندی فعال و سالم را تقویت میکنند و از ظرفیت افراد سالمند در آنها استفاده میشود تا نیازهای خود را رفع کنند و در ایجاد ارتباطات مشارکت داشته باشند.«هریکدیسا» اضافه کرد: در دیدگاه عملی، میتوان تردد یک فرد سالمند را از منزل خود در نظر گرفت و بررسی کرد که آیا این محیط، مناسب سالمندی است؟ آیا منزل یک سالمند قابل دسترسی است؟او گفت: افتخار داریم که از سال ۲۰۲۱، اصفهان عضو این سازمان است و شاهد پیشرفت این شهر هستیم. کشور ایران در حال فعالیت برای برای نسلهای آتی خود است. افراد سالمند نیازهای خود را میدانند و به همین منظور باید توجه کنیم که افراد سالمند در محوریت طرحهای دوستدار سالمندی باشند و از آنها بپرسیم که چه عواملی مانع حضور و فعالیت آنهاست.نماینده سازمان بهداشت جهانی در محیط دوستدار سالمند خاطرنشان کرد: در واقع اقدامات انجام گرفته را برای خود و فرزندان خود انجام میدهیم؛ چرا که همه به سالمندی میرسند. ایجاد یک شهر دوستدار سالمند، فرایندی یک باره نیست و در واقع توسعهای مستمر است و برخی از شهرها که در شبکه جهانی این فرایند را آغاز کردند، در چرخه پنجم دوستدار سالمند قرار دارند.
سالمندی پویا و فعال در برنامهریزیها مد نظر قرار گیرد
در ادامه ولیالله نصراصفهانی، مدیرکل بهزیستی استان اصفهان نیز گفت: سالمندی پویا و فعال که به مفهموم سالمندی با تجربیات مثبت و زندگی طولانیتر به همراه فرصتهای مستمر برای لذت بردن و مولد بودن است، باید در تمام برنامهریزیها مد نظر قرار گیرد. او در ادامه پیامی از علیمحمد قادری، رئیس سازمان بهزیستی کشور قرائت کرد. آنطور که در این متن آمده است: «سالمندی دوره کمال، پرباری و بلندای زندگی هر انسانی است. جایی از زندگی که میتوان انسانی را دید که با خردمندی و موشکافی حاصل از تجربه علم به گذشته، امروز و فردا نگاه میکند. روند سریع سالخوردگی جمعیت از دستاوردهای توسعه نظیر افزایش امید به زندگی و کاهش موالید سبب افزایش درصد سالمندان در جمعیت شده است. قرن بیستویکم با دو پدیده پیرشدن جمعیت و گسترش شهرنشینی مواجه است؛ به گونهای که جمعیت سالمندان از ۱۱ درصد در سال ۲۰۰۶ به ۲۲ درصد تا سال ۲۰۵۰ خواهد رسید. از سوی دیگر شهرهای با جمعیت بالای ۱۰ میلیون نفر در قرن بیستم، پنج برابر افزایش یافته و این دو پدیده در کشورهای در حال توسعه، بیش از کشورهای توسعهیافته به وقوع میپیوندد. در حال حاضر جمعیت ایران از نظر ساختاری سالخورده نیست؛ اما با توجه به عوامل فوق در آیندهای نزدیک جمعیت سالمندان در ایران بخش شایان توجهی از ساختار جمعیتی کشور را تشکیل خواهد داد.ازآنجاکه سالمندان منابعی باارزش برای خانواده و جامعه هستند، ایجاد محیطهای حمایتکننده از آنها بسیار لازم و ضروری است؛ به همین منظور سالمندی پویا و فعال که به مفهوم سالمندی با تجربیات مثبت و زندگی طولانیتر به همراه فرصتهای مستمر برای لذت بردن و مولد بودن است، باید در همه برنامهریزیها مدنظر قرار گیرد. ســـالمــندان بــخــشی از شــهرونــدان آسیبپذیر هر شهری به شمار میآید و در صورتی که فضاهای شهری برای سالمندان مناسبسازی شود، در پی آن سایر اقشار جامعه نیز از رفاه بیشتری برخوردار خواهند بود. بدیهی است درصد بالای جمعیت جوان در شهرها در حال حاضر بیانگر درصد بالای سالخوردگان در دو دهه آینده است. شهر دوستدار سالمند شهری است که در آن سالمندان و مردم عادی به یک اندازه از حقوق شهروندی برخوردارند و استانداردها و کدهای طراحی در مناسبسازی آن رعایت میشود و با فراهمساختن فرصتهایی برای سلامت، مشارکت و ایمنی در کنار سالمندی پویا و افزایش سن افراد، کیفیت زندگی آنها را نیز بهبود میبخشد.دبیرخانه شورای ملی سالمندان کشور مستقر در سازمان بهزیستی در راستای عملیاتیکردن محیط دوستدار سالمند با مشارکت صندوق جمعیت سازمان ملل متحد، مصمم است که با بهرهگیری از نظرات و تجارب مشاوران بینالمللی، اساتید و صاحبنظران دانشگاهی به شهرداری و بهزیستی استان اصفهان، بپردازد.»در ادامه نماینده صندوق ملل متحد در ایران نیز، گفت: در ایران باید منابع را برای حمایت از سالمندان تأمین کرد، به موضوع سالمندی در برنامه ۲۰۲۳ تا ۲۰۲۷ توجه زیادی میشود؛ یکی از این موارد کرامت افراد سالمند و معلول است و امیدواریم اصفهان بتواند در سطح بینالمللی مطرح شود و صندوق ملل متحد هم از اقدامات این شهر حمایت میکند.«ساتیا دورایس وامی» اظهار کرد: در ایران باید منابع را برای حمایت از سالمندان تأمین کرد، به موضوع سالمندی در برنامه ۲۰۲۳ تا ۲۰۲۷ توجه زیادی میشود که یکی از این موارد کرامت افراد سالمند و معلول است و از سال ۲۰۱۹ شهر اصفهان افتخار دارد اولین شهر دوستدار سالمند در ایران باشد و امیدواریم این شهر بتواند در سطح بینالمللی مطرح شود و صندوق ملل متحد هم از این اقدامات اصفهان حمایت میکند.
ایمنا