توانمند سازی سکوی پرش به سمت بازآفرینی شهری است

به گزارش خیرنگار برزن نیوز زهرا نژاد بهرام عضو شورای اسلامی شهر تهران :” بازآفرینی شهری همان حرکت به سمت جلو با استفاده از پتانسیل های موجود و در جهت پویایی و نوسازی شهری می باشد. شهر دارای پتانسیل ها و نقاط قوتی می باشد این پتانسیل ها میشود در جهت رونق و توسعه از آن استفاده کنیم و در مسیر بازآفرینی حرکت کنیم”.

زهرا نژاد بهرام عضو شورای اسلامی شهر تهران :”در نخستین سمپوزیوم و کارگاه آموزشی بین‌المللی “بازآفرینی شهری و تحلیل راهبردهای فضایی” که از سوی پژوهشکده فرهنگ، هنر و معماری جهاد دانشگاهی و با همکاری دانشگاه لیسبون، مرکز تحقیقات معماری، شهرسازی و طراحی (CIAUD) پرتغال و موسسه پرهام عمارت افرند، در تاریخ ۳ و ۴ اسفند ماه برکزار شد عنوان نمودند که ” بازآفرینی شهری از نگاه بنده همان حرکت به سمت جلو با استفاده از پتانسیل های موجود و در جهت پویایی و نوسازی شهری می باشد. شهر دارای پتانسیل ها و نقاط قوتی می باشد این پتانسیل ها میشود در جهت رونق و توسعه از آن استفاده کنیم و در مسیر بازآفرینی حرکت کنیم”.
نژاد بهرام همچنین جلوگیری از مداخله دولتی در نوسازی، توجه به ارزش سکونت و ارتقاء آن، تأمین سرانه های خدماتی، مشارکت محور بودن و توانمندسازی و نهادسازی را از جمله مواردی دانست که باید در مسیر بازآفرینی لحاظ گردند. به گفته نژاد بهرام ” توانمند سازی سکوی پرش به سمت بازآفرینی شهری است و این میسر نمیشود مگر اینکه مفهوم مشارکت نهادینه شود و نهادسازی در درون محله صورت پذیرد”. به عقیده ایشان نهادهای درون محله ای پویا، دوام دار و فعال هستند زیرا آنها برمبنای نیازهای واقعی ساکنین بوجود آمده اند.
زهرا نژاد بهرام نوسازی پارسل ها را مساوی با نوسازی بافت ندانست و ابراز داشت :”نوسازی پارسل ها به معنای این نیست که بافت را نوساز کرده ایم بسیاری از کلماتی که ما در طی دهه های گذشته استفاده کرده ایم از مشارکت گرفته تا نوسازی و بافت و محله تعاریف ذهنی از آنها داشته ایم و به تعریف مشخص و واحدی نرسیده ایم مثلا می گوییم ۴۰ درصد بافت فرسوده شهر تهران را نوساز ی کرده ایم در صورتیکه اینچنین نبوده و ما درجاسازی کرده ایم ما ۴۰ درصد خانه ها و پارسل ها را نوسازی کرده ایم تعاریف ما را به اشتباه می اندازند و فکر میکنیم با نوسازی پارسل ما بافت را نوسازی کرده ایم در موارد متعددی یک سمت کوچه یا خیابان بافت فرسوده بوده و سمت دیگر نبوده با اینکه از نظر کالبدی و اجتماعی هم مشابه هم هستن از آن طرف تسهیلات و تشو یق ها هم به واحد ها می رسد تأکید روی پارسل است اما از بافت صحبت می کنیم میگویند اگر پارسل نوساز شود بافت هم نوساز می شود اما این اشتباه است در موارد متعددی شاهد این هستیم که پارسل نوساز شده اما بافت تغییری نکرده است ارزش سکونت در آن معنادار نشده ارتقاء پیدا نکرده و مشارکت صورت نگرفته است. مشارکت هم همینطور بوده است و تعاریف متعددی شده تعریف مشارکت شهروندان در مدیریت شهری یا مدیریت قانونگذاری آن بوده که یک نفر ملکش را بیاورد و سازنده برایش آن را بسازد بیشتر شراکت اقتصادی مدنظر بوده در طول این دو دهه معانی مختلفی برای مشارکت تعریف شده باید قبل از هر چیزی تعریف مشترکی داشته باشیم”.
ارزش سکونت از دیگر مواردیست که نژاد بهرام نقش آن را در مسیر بازآفرینی شهری قابل توجه دانست در گذشته این مفهوم مورد غفلت بوده اما دررویکرد بازآفرینی شهری باید مدنظر قرار گیرد. به گفته وی:” ارزش سکونت از جمله مفاهیمی است که کمتر به آن توجه کرده ایم جایی که امکان سکونت و ارزش سکونت برای کار یا تجارت و سکونت داشته باشد ضوابط و روابط حاکم بر آن محدوده دارای ویژگی ها و ارزش هایی است اگر ارزش از دست برود بافت فرسوده میشود اگر بطور مداوم ارزش ها بازتولید شود و ارتقاء داده بشود بافت قابلیت آن را دارد که حیات و سکونت را معنادار کند و به بازسازی خودش اقدام کند”. نژاد بهرام پیکان شهر را نمونه خوبی برای مقایسه فرسودگی کالبدی در عین سرزندگی و حیات اجتماعی دانست تمامی ضوابط و خدمات شهری مورد نیاز در این محله دیده شده حیات و سکونت در آن با رونق زیادی قابل مشاهده است اما کالبد فرسوده است “بنابراین بافت های مختلف نگاه های مختلف را طلب می کند فرسودگی فقط کالبدی نیست فرسودگی اقتصادی و اجتماعی و امنیتی را هم داریم مجموعه اینها جایی را تبدیل به بافت فرسوده می کند ارزش سکونتش پایین می آید”.
این عضو شورای اسلامی شهر تهران رویکردهای گذشته در مواجهه با بافت های فرسوده و مسأله دار را کالبدی دانست ریزدانگی، نفوذ ناپذیری و ناپایداری شاخص هایی بودند که بر اساس آنها بافت های فرسوده مشخص شده اند به گفته ایشان در سطح شهر تهران ۳۲۶۸ هکتار بافت فرسوده وجود دارد در بین مناطق نیز مناطق ۹ و ۱۰ و ۱۷ و ۱۱ بیشترین بافت فرسوده را دارا می باشند در منطقه ۱۰ بیشترین میزان نوسازی را داشته ایم و در عین حال سرزندگی و حیات و جنب و جوش هم وجود دارد که علت آن را ارزش سکونت محدوده و تمایل به سکونت و کار و تجارت در آن می داند در نقطه مقابل در جنوب منطقه ۱۲ محدوده هایی هستند که با کثرت پارسل های نوسازشده مواجه هستیم اما بافت تغییری نکرده چرا که تغییر کاربری داشته ایم ما انبارهای نوساز بوجود آورده ایم سکونتی بوجود نیامده است.

تهیه و نتظیم: عباس سوری