میدان‌ها؛ آیینه تمام‌نمای فرهنگ و آداب و رسوم یک شهر

زهرا مهدوی  اظهار کرد: بعضی از قسمت‌های شهر می‌تواند نقش کلیدی در ایجاد جاذبه برای افزایش تعاملات اجتماعی داشته باشد، یکی از مهمترین آنها میدان‌ها است.

وی افزود: بازآفرینی این نوع از اندام‌های شهری یک رویکرد برای افزایش تعاملات اجتماعی در مرکز شهر است، افزایش تعاملات اجتماعی امروزه یکی از مهمترین دغدغه‌های طراحان شهری برای بازآفرینی شهری است.

این کارشناس شهرسازی خاطرنشان کرد: میدان‌ها آیینه‌تمام نما از فرهنگ، آداب و رسوم و داشته‌های فرهنگی یک شهر است و حضور جمعیت در آن می‌تواند به اشاعه و تقویت این عامل‌های فرهنگی منجر شود، در حال حاضر میدان‌های شهر تنها نقش ترافیکی دارد و از آنها به عنوان ظرفیتی برای تقویت اجتماع شهری استفاده نمی‌شود.

مهدوی اضافه کرد: افزایش تراکم در بافت، پیاده‌محوری، حفظ بافت واجد ارزش، حفظ و تقویت فضای سبز و اتصال و پیوستگی و حمل‌ونقل هوشمند می‌تواند نقش بسزایی در بازآفرینی میدان شهری داشته باشد.

وی تاکید کرد: کیفیت فضاهای شهری به عنوان مهمترین دغدغه این دانش و حرفه، در بسیاری از شهرهای دنیا و به طور خاص در کشور ایران نمود عینی خود را نیافته است، عملیاتی کردن دانش طراحی شهری به کمک تدوین و تنظیم چهارچوب‌ها، الزامات و شاخص‌های آن در متون قانونی کشور، به عنوان اسناد بالادست و برنامه‌های هدایت توسعه، امکان‌پذیر می‌شود.

این کارشناس شهرسازی ادامه داد: بیشترین تاکید بر «طراحی پهنه‌ها و محورها با هدف توسعه گردشگری» و «توجه به بافت‌ها و بناهای تاریخی» و «طراحی منظر شهری» است.

مهدوی گفت: میدان‌ها در ارتقای کیفی فضاهای شهری نقش مهمی را ایفا می‌کنند، اما بیشتر فضاهای شهری امروزی از جمله میدان‌ها به ویژه میدان‌های مرکزی و تاریخی مطلوبیت و کیفیت مناسب را ندارد.

وی اظهار کرد: توجه بیشتر مسئولان و برنامه‌ریزان شهری به عوامل اجتماع‌پذیری به ویژه مؤلفه حس امنیت در آن، تنوع فعالیت‌ها و کاربری‌ها، عوامل جذابیت بصری و میدان‌ها به ویژه مؤلفه حس ماندگاری در فضا و پاسخ به نیازهای کاربران ضرورت دارد.

این کارشناس شهرسازی تصریح کرد: راهکارهایی مانند ایجاد فضاهای سبز، ایجاد فضاهای تفریحی و فرهنگی، بزرگ‌ترکردن ابعاد میدان، حفظ بافت تاریخی، ایجاد کاربری‌هایی مانند بازار سنتی در راستای حفظ فرهنگ شهر به منظور ارتقای مطلوبیت میدان‌ها پیشنهاد می‌شود.

مهدوی گفت: هویت شهری زاده تمایلات اجتماعی درون کالبد شهر است که فرم و شکل ویژه خود را دارد؛ لذا هویت شهری مفهومی پیچیده و چند بعدی است که حاصل تاریخ و فرهنگ خاص یک شهر و یک جامعه است.

وی افزود: میدان‌ها به عنوان عنصر هویت دهنده به شهر، در ایران در طول زمان بسیار تغییر کرده‌اند و این تغییرات منجر به تغییر عملکرد و هویت آنها شده است.

ایمنا