پایگاه خبری تحلیلی برزن نیوز نخستین پایگاه تخصصی مطالعات میان رشته ای (برنامه ریزی شهری – منطقه ای)
برزن نیوز: « کلانشهر » در ایران به شهری اطلاق می گردد که یک میلیون نفر و یا بالاتر جمعیت داشته باشد. امّا باید توجه داشد که از سال ۱۳۸۸ و با تصویب شورایعالی شهرسازی و معماری طی مصوبه ۰۲/۱۰۰/۴۲۱۹ کلیه شهرهای با جمعیت بالای پانصد هزار نفر هم کلانشهر محسوب شده اند.کشور ایران هم‌اکنون دارای ۱۸ کلانشهر است، که شامل ۸ کلان شهر رسمی و ۱۰ کلان شهر غیررسمی می باشد. فهرست این کلانشهرها همراه با جمعیت آن‌ها به شرح زیر است:
۱٫ تهران با جمعیت: ۸٬۶۹۳٬۷۰۶
۲٫خراسان رضوی با جمعیت:۳٬۰۰۱٬۱۸۴
۳٫اصفهان با جمعیت: ۱٬۹۶۱٬۲۶۰
۴.البرز با جمعیت: ۱٬۵۹۲٬۴۹۲
۵.فارس با جمعیت: ۱٬۵۶۵٬۵۷۲
۶آذربایجان شرقی با جمعیت: ۱٬۵۵۸٬۶۹۳
۷.قم با جمعیت : ۱٬۲۰۱٬۱۵۸
۸.خوزستان با جمعیت: ۱٬۱۸۴٬۷۸۸
٩.کرمانشاه با جمعیت: ۹۴۶٬۶۵۱
۱۰.آذربایجان غربی با جمعیت:۷۳۶٬۲۲۴
۱۱.گیلان با جمعیت: ۶۷۹٬۹۹۵
۱۲٫قزوین با جمعیت: ۶۰۰۰۰۰
۱۳٫همدان با جمعیت: ۵۵۴٬۴۰۶
۱۴.کرمان با جمعیت: ۶۳۲٬۱۳۴
۱۵.یزد با جمعیت : ۵۲۹٬۶۷۳
۱۶.اردبیل با جمعیت: ۵۲۹٬۳۷۴
۱۷.هرمزگان با جمعیت: ۵۲۶٬۶۴۸
۱۸.مرکزی با جمعیت: ۵۲۰٬۹۴۴
ابهام در تعریف کلان شهر:
در تعریف بین‌المللی کلانشهر که توسط سازمان ملل متحد آورده شده کلانشهر یا مادر شهر به شهرهایی گفته می‌شود که بیش از ۸ میلیون نفر جمعیت داشته باشند. از این رو از دیدگاه تعریف بین‌المللی در ایران تنها شهر تهران به عنوان کلانشهر شناخته می‌شود. درعین حال همانطور که تعریف مفهوم شهر در کشورهای مختلف متفاوت می‌باشد، تقسیم‌بندی انواع شهرها نیز برحسب سطح فعالیت‌ها، میزان جمعیت پذیری و حوزه نفوذ شهر در کشورهای گوناگون با یکدیگر یکسان نیست.اما در ادبیات رایج کشور ایران اصطلاح کلانشهر معادل مادرشهر (متروپلیس) است و به شهرهایی اطلاق می‌شود که حداقل یک میلیون نفر جمعیت داشته و واجد مرکزیتی اقتصادی – سیاسی که در مقیاس ناحیه‌ای یا ملی از موقعیتی مرکزی برخوردار باشد.[۱۵] تعریف کلانشهر در سال ۱۳۸۷ توسط محمد سعیدی‌کیا وزیر وقتمسکن و شهرسازی در شورای عالی شهرسازی و معماری اصلاح شد و طبق آن شهرهای با جمعیت بیش از ۵۰۰ هزار نفر کلانشهر محسوب می‌شوند. به دلیل نداشتن تعریف حقوقی واحد از کلانشهر در ایران فقط شهرهای بالای یک میلیون نفر می‌توانند از مزایای قانون مالیات بر ارزش افزوده بهره بیشتری ببرند. با تصویب شورای عالی شهرسازی و معماری شهرهای زیر یک میلیون نفر می‌توانند به صورت قانونی و رسمی کلانشهر شوند اما نمی‌توانند از قانون مالیات بر ارزش افزوده بهره بیشتری ببرند. در حال حاضر شهرهای تهران ،مشهد ، اصفهان ، کرج ، شیراز ، تبریز ، اهواز و قم به صورت رسمی کلانشهر محسوب می‌شوند.
کلانشهرها معمولاً از اهمّیّت سیاسی، اقتصادی، بازرگانی و فرهنگی زیادی برخوردارند و از مراکز مهم اقتصادی و تجاری هر کشور به‌حساب می‌آیند. همچنین کلانشهرها معمولا از امکانات بالاتری نسبت به دیگر شهرها برخوردار خواهند بود.از مزایای کلانشهری ، اختصاص بودجه های عمرانی ویژه کلان شهرها، امکان ایجاد مترو و ایجاد امکانات و تسهیلات رفاهی برای شهروندان است.
امروز در نامه ای به استانداری کرمانشاه اعلام شد که این شهر شرایط کلانشهر بودن را ندارد، این در حالی است که کرمانشاه در رتبه ۹ کلانشهر های کشور قرار داشت، و اسم شهرداری کرمانشاه هنوز در پایگاه اطلاع رسانی کلانشهر های کشور موجود است.
سلام و تشکر از متن فوق
منظور از مالیات بر ارزش افزوده کلانشهرها چیست؟