در فروردین سال ۱۳۱۴ خورشیدی طبق بخشنامه ی وزارت امور خارجه و تقاضای دولت وقت ، نام رسمی ایران ( به جای پرس ، پرشیا و غیره ) برای کشور ما انتخاب شد .
در مغرب زمین از قرون وسطی ، ایران به نام هایی از قبیل :
پرس ( فرانسوی ) ، پرشیا ( انگلیسی ) ،
پرسیس ( یونانی ) نامیده شده است .
اسمی که امروز ایران گفته می شود ، بیش از ۶۰۰ سال پیش ” اِران ” تلفظ می شد .
زنده یاد سعید نفیسی نویسنده و محقق مشهور ایرانی در دی ماه ۱۳۱۳ خورشیدی نام ” ایران ” را به جای ” پرشیا ” پیشنهاد کرد . این نام گذاری در آغاز مخالفانی نیز داشت و بر این باور بودند که در ” پرشیا ” فرهنگ و تمدنی نهفته است که نمی توان آن را حذف کرد و شناخته شده و بین المللی نیز است ؛ اما حامیان نام گذاری ایران ، اعتقاد داشتند که واژه ی ایران بسیار کهن است و بر اقتدار سیاسی کشور می افزاید .
واژه ی” ایران ” بسیار کهن و قبل از آمدن آریایی ها به سرزمین مان اطلاق می شد و نامی تازه و ساخته و پرداخته نیست .
واژه ” ایران ” از دو قسمت ترکیب شده است ؛
قسمت اول ‘ ایر ” به معنی اصیل ، نجیب ، آزاده و شریف است . قسمت دوم به معنی سرزمین یا جا و مکان است .
معنی واژه ” ایران ” سرزمین آزادگان و مهرورزان است .
زنده یاد دکتر محمد معین ، ادیب و سخنور نامی ایران ، در خصوص ریشه ی واژه ایران می نویسد :
« اصل و ریشه Arya هر چه باشد ، این قدر واضح است که این کلمه به تداعی معانی بسیار را به خاطر می آورد . مللی که متعلق به بخش خاوری هند و اروپاییان بودند ، خود را بدین نام مفتخر می دانستند .
آرین Aryan از واژه آریا Arya مشتق است. اجداد مشترک ملل هند و ایران خود را بدان نام معرفی می کردند . واژه ایران ، خود از همین ریشه آمده است .
مرا شادی از نام ایران بود
دلم پر زیاد نیاکان بود
ز ایران جهان پیش من گلشن است
هماره ز یادش دلم روشن است
بنیاد فردوسی مشهد