پایگاه خبری تحلیلی برزن نیوز نخستین پایگاه تخصصی مطالعات میان رشته ای (برنامه ریزی شهری – منطقه ای)
مقدمه
ترافیک یکی از چالش‌های اساسی شهرهای بزرگ است که بخشی از آن به کمبود پارکینگ و مدیریت نامناسب فضای پارک برمی‌گردد. افزایش تعداد خودروها در مقابل نبود زیرساخت‌های مناسب باعث شده تا بسیاری از شهروندان وقت زیادی را صرف یافتن جای پارک کنند. این مسئله نه‌تنها باعث افزایش ترافیک، بلکه موجب افزایش مصرف سوخت و آلودگی هوا نیز می‌شود.
چالش‌های پارکینگ در شهرهای بزرگ
۱. کمبود فضای پارک: در بسیاری از شهرها، تعداد جای پارک متناسب با تعداد خودروها نیست. این مشکل به‌ویژه در مناطق پرتردد مانند مراکز تجاری و اداری بیشتر دیده می‌شود.
۲. پارک حاشیه‌ای و ایجاد گره‌های ترافیکی: بسیاری از رانندگان به دلیل نبود پارکینگ‌های مناسب، خودروهای خود را در کنار خیابان پارک می‌کنند که باعث کاهش عرض خیابان و افزایش ترافیک می‌شود.
۳. نبود سیستم مدیریت هوشمند پارکینگ: در بسیاری از شهرها هنوز از روش‌های سنتی برای کنترل پارکینگ‌ها استفاده می‌شود، در حالی که فناوری‌های نوین می‌توانند کمک زیادی به بهینه‌سازی فضاهای پارک کنند.
۴. پارکینگ‌های متروکه یا کم‌استفاده: برخی پارکینگ‌های عمومی به دلیل موقعیت نامناسب یا هزینه بالا کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرند، در حالی که خیابان‌ها مملو از خودروهای پارک شده‌اند.
راهکارهای بهبود وضعیت پارکینگ و کاهش ترافیک
۱. توسعه پارکینگ‌های طبقاتی و زیرزمینی
در شهرهای پرجمعیت، ساخت پارکینگ‌های طبقاتی یا زیرزمینی در نقاط کلیدی (مانند مراکز خرید، ایستگاه‌های مترو و مناطق اداری) می‌تواند فشار پارک حاشیه‌ای را کاهش دهد.
۲. استفاده از سیستم‌های پارکینگ هوشمند
پارکینگ‌های هوشمند با استفاده از سنسورها و نرم‌افزارهای مدیریت، می‌توانند فضای پارک موجود را در لحظه نمایش دهند و از طریق اپلیکیشن به رانندگان اطلاع دهند که کجا جای پارک خالی وجود دارد. این روش در بسیاری از شهرهای پیشرفته دنیا اجرا شده و توانسته زمان جستجوی پارک را کاهش دهد.
۳. پارکینگ‌های اشتراکی و اجاره‌ای
در برخی کشورها، طرح‌هایی اجرا شده که در آن فضای پارکینگ‌های خصوصی (مانند ساختمان‌های اداری، مراکز خرید و مجتمع‌های مسکونی) در ساعاتی که کم‌استفاده هستند، به رانندگان دیگر اجاره داده می‌شود. این راهکار می‌تواند مشکل کمبود فضای پارک را کاهش دهد.
۴. کاهش وابستگی به خودروهای شخصی
یکی از راه‌های اساسی کاهش مشکل پارکینگ، بهبود کیفیت حمل‌ونقل عمومی است. در شهرهایی که مترو، اتوبوس‌های تندرو (BRT) و مسیرهای دوچرخه‌سواری توسعه یافته‌اند، مردم کمتر از خودروهای شخصی استفاده می‌کنند که در نتیجه نیاز به پارکینگ نیز کاهش می‌یابد.
۵. اعمال قوانین سختگیرانه‌تر برای پارک حاشیه‌ای
برخی از شهرها با اجرای محدودیت‌های زمانی و افزایش هزینه پارک حاشیه‌ای، رانندگان را تشویق به استفاده از پارکینگ‌های عمومی کرده‌اند. برای مثال، در برخی شهرها، پارک در مناطق پرتردد فقط برای مدت محدودی مجاز است و پس از آن جریمه اعمال می‌شود.
نتیجه‌گیری
مدیریت پارکینگ‌های شهری یکی از مؤثرترین راه‌ها برای کنترل ترافیک است. با اجرای روش‌های نوین مانند پارکینگ‌های هوشمند، اجاره فضای پارک خصوصی و توسعه حمل‌ونقل عمومی، می‌توان مشکل کمبود پارکینگ و ازدحام شهری را کاهش داد. کشورهای پیشرفته با اجرای این راهکارها موفق شده‌اند، و شهرهای ایران نیز می‌توانند با استفاده از این مدل‌ها، ترافیک شهری را بهبود بخشند.
یسرا مرادی
