در جهان امروز ICT یا فناوری اطلاعات و ارتباطات بهعنوان نیروی محرکه اقتصاد نقش موثری را به خود اختصاص داده است. ICT مواردی از قبیل وسایل ارتباطی، برنامههای کاربردی، خدمات شبکههای الکترونیکی نظیر اینترنت، موبایل، تلفن، فکس، نرمافزارها، سختافزارها و امثالهم را دربرمیگیرد. سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD)، به اجمال ICT را ترکیبی از صنایع تولیدی و خدماتی میداند که دادهها و اطلاعات الکترونیکی را ضبط، انتقال و نمایش میدهند.
مزایای بهکارگیری ICT
امروزه شرکتها، سازمانها و بخشهای تجاری به منظور پیش بردن وظایف و اهداف خود تا حد زیادی به فناوریهای اطلاعات و ارتباطات متکی هستند. یکی از مزایای اصلی بهرهگیری از فناوریهای اطلاعات و ارتباطات، سرعت بخشیدن به امور و همچنین هوشمندسازی فرآیندهای اجرایی است. در حال حاضر در بسیاری از شهرهای جهان، ICT منابع جدیدی را برای اشتغالزایی در اختیار شهروندان قرار داده است. از سوی دیگر بهکارگیری این فناوریها با کمک به ارائه الگوی کاری سریعتر، تعریف نقش سازمانها و همچنین سادهسازی ماهیت کار نقش قابل توجهی در رشد اقتصادی ایفا میکند. به طور کلی بهرهمندی از ICT در اقتصاد، حکمرانی، آموزش، سلامت و بسیاری از حوزهها، تغییرات مثبت فراوانی را به دنبال داشته است. ما در مطلب پیشرو به دنبال آن هستیم که فواید بهکارگیری ICT در برنامههای فقرزُدایی را بررسی کنیم.
نقش ICT در برنامههای فقرزُدایی
* مفهوم چند بعدی فقر، نه تنها به درآمد ناکافی اشاره میکند، بلکه مواردی نظیر عدم دسترسی به زمین، عدم دسترسی به اعتبارات بانکی، فقر دسترسی به خدمات آموزشی و بهداشتی، آسیبپذیری بیشتر (در برابر خشونت، شوکهای اقتصادی و همچنین بلایای طبیعی)، عدم برخورداری از قدرت و همچنین محرومیت اجتماعی را دربرمیگیرد. در دنیای امروز برنامههای کاهش پایدار فقر جهانی، نیازمند بهکارگیری روشهای جدیدی است که قابلیت مبارزه با تمامی ابعاد فقر را داشته باشند. استفاده از فناوریهای اطلاعات و ارتباطات به منظور کاهش پایدار فقر، از جمله روشهایی است که در شرایط فعلی میتواند نتایج مطلوبی به دنبال آورد. بهکارگیری صحیح ICT میتواند به افزایش سرمایهگذاری، بهبود کیفیت خدمات ارائه شده در سطح محلی، افزایش کارآیی بخش خصوصی، افزایش شفافیت و مسئولیتپذیری دولت و همچنین حمایت از تحرک اجتماعی اقشار کمدرآمد (social mobility) و توانمندسازی آنها، ایجاد مشاغل جدید و منبع درآمد برای اقشار فقیر از طریق برنامههای کاربردی و هدفمند ICT به ویژه در بخش صادرات، منجر شود.
* بهرهمندی از فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) میتواند فرصتهای شغلی جدیدی را مستقیما برای اقشار کمدرآمد، هم در زمینه تولید سختافزار و هم در ساخت نرمافزار، ایجاد کند. البته با توجه به سطح پایین تحصیلات و مهارتهای جانبی فقرا، میتوان انتظار داشت که این اشتغالزایی، بیشتر در بخش خدمات صورت بگیرد. ICT در راستای کاهش پایدار فقر، نقش بسیار مهمی در افزایش فعالیت و بهرهوری اقشار کمدرآمد دارد. بهکارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات با تسهیل دسترسی به بازار اطلاعات و همچنین کاهش قابل توجه هزینههای مبادله (transaction cost)، امکان درآمدزایی را برای افراد فقیر فراهم میکند. ICT دسترسی به بازارهای جهانی، فضای آزاد رقابتی و در نتیجه افزایش کارایی را برای تمامی اقشار به ویژه اقشار کمدرآمد ممکن میسازد. بهرهمندی از فناوری اطلاعات و ارتباطات در راستای فقرزُدایی در بسیاری از کشورهای در حال توسعه نظیر هند، بنگلادش، تانزانیا، کنیا و … در تمامی ابعاد پیشگفته یعنی اقتصاد، آموزش، خدمات بهداشتی و دولت، نمونههای موفقی از کاهش پایدار فقر را به نمایش گذاشته است.
** منابع:
برای آشنایی بیشتر با ICT و نقش آن در فقرزُدایی پایدار به مقالات زیر مراجعه کنید:
۱. yon.ir/OqARt
۲. yon.ir/nNX6d
۳. yon.ir/8vFSk