گزارش نشست حفاظت از ارزش های شهری سهل انگاری بر خشت های خاطره

به گزارش برزن نیوز نشست حفاظت از ارزش های شهری سهل اگاری بر خشت های خاطره که با معرفی کتاب طراحی شهری و گردشگری ادبی در فضاهای طراحی شهرها همراه بود در محل نظام مهندسی استان تهران برگزار شد.

در ابتدای نشست الهام امینی عضو شهرساز نظام مهندسی استان تهران گفت: ما امروزه در شهرسازی با فقدان هویت شهری روبرو هستیم که این فقدان هویت شهری در واقع زمینه ساز نداشتن احساس تعلق به شهر و وابستگی به شهر و توجه نداشتن به مسائل و مشکلات شهری شده است.

مسئله هویت شهری در واقع کمک می کند به حفظ ساختار اجتماعی و کالبدی شهر رو رقم میزند. ما زمانی که از شهر صحبت می کنیم صحبت از تعاملات انسانی است، تعامل انسان با انسان، تعامل انسان با محیط و تعاملات انسان با شهر همه اینها عوامل هویت بخش شهر و انسانها می شوند.

شناسنامه هر کشور میراث فرهنگی و باستانی است که از بناهای واجد ارزش برای ما مانده است و هر بنا می تواند تاریخچه شکل گیری و تاریخچه یک شهر را برای ما مشخص کنند. و وظیفه ما حفظ این بناهاست. ما امروز در سازمان نظام مهندسی استان تهران در خدمتتان هستیم تا  خبر  شکل گیری کمیته حفظ آثار و میراث معماری و شهرسازی را خدمتتان اعلام کنم. این کمیته در دور قبل یعنی دور هشتم پایه ریزی شد و در این دوره شیوه نامه اجرایی آن به تصویب رسیده و به زودی شکل گیری آن با همکاری همه ۷ حوزه فعال در بخش مهندسی و ساختمان مورد تصویب هیات مدیره قرار می گیرد.

در ادامه این نشست مهندس خوشگفتار  عضو معمار هیات مدیره نظام مهندسی استان تهران به ایراد سخن پرداخت:

حفظ آثار باستانی به معنا نیست که ما هر ساختمانی را حفظ کنیم به این معناست که ما یک زنجیره زندگی را قطع نکنیم زندگی بشر یک استمرار داشته و در این استمرار باید از گذشته نشانی باشد. هویت یک منطقه، یک سکونتگاه و یک شهر زمانی مفهوم پیدا میکند که گذشته اش را در خود ببیند، مدرنیته نتوانست زندگی ما را به سمت و سویی ببرد که رفاه بیشتری داشته باشیم چه بسا ما در محیط های قدیمی رفاه بیشتری داشتیم  و چه بسا ساختارهایی که تحت عنوان مدرنیته اجرا کرده ایم  آسیب های اجتماعی بالایی برایمان داشته است و ما هیچ فرصتی را باقی نگذاشته ایم که بتوانیم در محیط های قدیمی این آسیب ها را کاهش دهیم.

سازمان نظام مهندسی ساختان بنا به رسالتی که قانون نظام مهندسی بر عهده اش گذاشته است در فرازهایی از قانون تاکید بر حفظ معماری ایرانی اسلامی داشته است برای اینکه ما این ماموریت خود را به سرانجام نیکو برسانیم طبیعتا باید در یک چارچوب و قالب ساختاری و سازمانی عمل کنیم کمیته ای که بنا بر تشکیل آن گذاشته ایم و با مجاهدت های خانم الهام امینی بوده صرفا یک رفع تکلیف نیست بلکه وظیفه است که بر دوش جامعه معماری و شهرسازی بوده است.

وظیفه این کمیته این است که رصد کند آنچه را که به عنوان هویت فرهنگی یک شهر،محله،سونتگاه مطرح شده و از تخریب این هویت که عمدتا در قالب تخریب آثار قابل نگهداری هستند انجام می شود جلوگیری کند و امیدواریم در قالب این کمیته بتوانیم جامه عمل بپوشانیم.

ما در حوزه استان تهران شاهد بودیم که آثار متعددی که میتوانست هویت بخش باشد از بین رفته و ما هیچ کوششی برای حفظ آنها نداشته ایم.

امیدواریم با تصویب این کمیته در هیات مدیره نظام مندسی قدر باشیم در آینده نزدیک به رسالت های خودمان در حفظ آثار گذشته و هویت شهری تاثیرگذار باشیم و از نیروهای تخصص و نهادهای متولی دعوت کنیم تا همراه ما باشند.

در ادامه نشست ترانه یلدا معمار شهرساز و از طراحان طرح جامع تهران سخنرای خود را آغاز کرد

خبر مسرت بخشی است که پس از سالها خبر از کمیته ای برای حفظ و نگهداری آثار می شنویم. شاید یه ذره نوشداروی پس از سهراب است اما بهرحال باز جای مسرت دارد اما باید یک موج عمومی برای حفظ آثار تاریخی و هویت شهری شکل بگیرد. متاسفانه با هدف های کوتاه مدت مالی تخریب صورت می گیرد و متاسفانه تخصص در نظام مدیریت کمتر شده است.

نمی دانند هویت شهری چیست ، تعلق خاطر به خاطر چه است در همه این سالها اولویت با تخریب نوسازی بوده نه حفظ و نگهداری و سازمان میراث همیشه کمترین بودجه ها را داشته است. الان هم هم سازمان میراث فرهنگی با گردشگری و صنایع دستی ادغام شده باز بدتر هم شده است. وزیر طرفدار گردشگری است و بخش های میراث فرهنگی و صنایع دستی به حاشیه رفته اند.صنایع دستی ما جزئی از هویت فرهنگی و شیوه زندگی ما بوده است.

و اگر ما نگاهمان را به طرف نگاه پرستارانه و مادرانه به سمت شهر ببریم که چرا باید خراب بشود حتی اگر بنای تاریخی نباشد مثلا منطقه ۱۰ هیچ بنای تاریخی قاجاری نیست اما منطقه زیست مردم تهران قدیم بوده و نباید تخریب بشود و ترکیب کوچه هایی با جوب وسط و درختان کنارش یک هویت مشخصی است که باید حفظ بشود. شهرداری کمر به تخریب منطقه ۱۲ بسته است.

حفاظت از شهر هنوز در تشکیلات شهرداری ها هنوز حفظ آثار اولویت نیست و  قانون مشخصی نداریم راه و روش درست نداریم . و باید عزم جدی برای اتخاب راه مناسب به وجود بیاید. و نظام مهندسی باید کمک کند چرا که نظام مهندسی آبروی مهندسان است.

در ادامه این نشست کتاب طراحی شهری و گردشگری ادبی در فضاهای تاریخی شهرها نوشته الهام امینی و تارا قاسمی رونمایی شد و معرفی گردید.

تارا قاسمی در ادامه این نشست به ارائه خلاصه ای از این کتاب پرداخت قاسمی گفت فضاهای تاریخی شهرها در واقع فضاهای ساخته شده اند که اندیشه انسان های گذشته را نشان می دهند و جزئی از شناسه و خاطره مردم اند. یکی از مشکلات کنونی شهر تهران بازآفرینی این فضاهاست و به گونه ای تغییر می کنند که دیگر همانند گذشته خود نیستند. در این کتاب در مورد گردشگری ادبی صحبت شده است و تهران قابلیت بالایی در این حوزه دارد. در این کتاب با استفاده از روایت های نقل شده و نقل قول ها و همچنین رمان های موجود در مورد تهران یک الگوی خوب و یک اقدام طراحانه برسد .

گردشگری ادبی زیر مجموعه ای از گردشگری فرهنگی است. هماهنند خانه شاعران و نویسندگان. مکان های ضبط فیلم های خاطره ساز ، کافه هایی که محل حضور شاعران و نویسندگان برای ثبت آثارشون بوده است و همچنین مزار هنرمندان . و تهران کم از این خانه ها، فضا ها و کافه ها ندارد.

در این کتاب خلاصه ۱۱ کتاب در مورد تهران و فضاهای شهری تهران آورده شده است . نهایتا در این کتاب ها خانه های هنرمندان، پاتوق ها مورد شناسایی و معرفی قرار گرفته اند. و در نهایت یسه گذرگردشگری ادبی  و برنامه اقدام معرفی شد .

در ادامه دکتر تقی زاده  به ارائه سخن پرداخت وی گفت یکی از شاخص های خوب برای شهر خوب می شود از آن یاد کرد هویت شهری است احساس تعلق خاطر به شهر مردم می تواند در نگهداشت  مطلوب شهر موثر باشد به شرطی که این ظرفیت احیا شود. ارتقای کیفیت زیست باید برای مردم اجرا شود و بحث هویت شهری بسیار موثر است. از بین بردن کالبد یک شهر و بناهای تاریخی از بین رفتن آبروی یک ملت است. از ۲۲ منطقه تهران ۲۰ منطقه دارای ارزش حفظ داریم . بافت تاریخی باید به نحوی به روزرسانی شود که بتواند نیاز های امروزی مردم را پاسخگو باشد این یکی از چالش های جدی است که نظام مهندسی باید جدی وارد بشود. ما یک سری چالش های پیش رو داریم ما در حوزه مدیریت نگاه بخشی و جزیره ای  است ما نهادها و سازمان های زیادی در این حوزه داریم که ورود می کنند و این مدیریت جزیره ای خود یک آفت برای حفظ و نگهداری آثار تاریخی است.  ما نیازمند یک ضوابط یکپارچه هستیم.  ما میتوانیم با حفظ بناهای تاریخی هم کسب درآمد کنیم این کار اگر صورت بگیرد هنر است وگرنه تخرب کردن راحت است. در  بخش حرفه ای هم نگاه تک بعدی جز چالش های موجود است که باعث تشویق به تخریب بافت ها است. ما  نگاه تک بنایی وو خاطره ای نسبت به حفظ آثار نباید داشته باشیم تک بنا زمانی ارزشمند است که در یک بافت تاریخی حفظ شود.  از سوی مردم هم یک سری چالش هست که یکی بحث منافع اقتصادی مردم است که با رشد سریع شهرها و تراکم پیش آ»ده است و از سوی عدم آگاهی و داش در این زمینه است. و یکپارچه کردن این مسائل یک مایفست مشخص برای برخورد با بافت ارزشمند نیامند است که باید به صورت نگاه یکپارچه بدان تدوین گردد.  شوراهی شهر هم باید ورود کنند چرا که بخش نظارت بر حسن کار همه اقدامات شهرداری را داد.

در اانتهای نشست رامین کرمی رئیس هیت مدیره نظام مهندسی استان تهران گفت رشته شهرسازی مادر رشته های مهندسی ساختمان می دانم. و تاثیر شهرسازی خوب در برخی محله ها مشهود است. جای شهرسازی در کمیسیون ماده ۵ خالی است و من این حمایت را از شهرسازی دارم شهرسازی و ترافیک رشته های کلیدی هستند و برای حهظ و نگهداری سرمایه های ملی توجه به این رشته ها را مضاعف می کند.

خبرنگار: یسرامرادی