شهر را نه معماران می سازند نه مردم، شهر را قدرت می سازد

به گزارش خبرنگار برزن نیوز در بخش دوم نشست سوالاتی از اعضای پنل (مهدی گلچین عارفی، حمید ناصر خاکی و احمد مسجدجامعی) مطرح شد که در ادامه پاسخ های احمد مسجد جامعی می آید.

سی سال است تهران درگیر ساخت و ساز است شما تهران در مقام یک کارگاه را چگونه می بینید؟

تهران چند موج جمعیتی را تجربه کرده است؛ این امواج شرایطی را بر آن تحمیل کرده است. خیلی از کوچه ها از بن بست خارج شده است، که کاش بن بست بود. فضایی نیمه خصوصی و نیمه عمومی در کوچه ها بود، بازی و نشاط کودکانه در این کوچه ها شهر را شاداب می کرد. مناسبات سرمایه داری وارد این نگاه شد؛ از طرفی مهاجرت های خواسته و ناخواسته را داریم و از طرفی دیگر یک سوداگری شهری برآیند این دو نگاه به شهر را تغییر می دهد.دیگر خانه معنای سابق را ندارد. خانه ،خانه دل امن و آسایش گذشته را ندارد. کم کم خانه شد دستگاه، دستگاه شدن معنای جدیدی را وارد این مناسبات کرد. در ساخت و سازهای نخستین فضای حیاط همدیگر را پشتیبانی می کند. کم کم این ها از بین رفت. زمین ارزش یافت، خانه جای آرامش نبود و برای بازار و فروش ساخته می شد.این نحوه نگاه منجر به این تغییر شد. خانه های بزرگ تبدیل به مجموعه ها شد و این ضعف قوانین بود.

در تهران تعدادی خانه ثبت شده بود،یا سرا های کسب و کار چون تیمچه که بازار و بازارچه و مال نبود.در آنجا نوعی ترکیب طبیعت باد و … بود که در مال ها نیست. تکنولوژی همه چیز را از طبیعت بی نیاز کرده است؛ دیگر باد و پرنده حقی ندارند.ما هرگز مغاذه ای را خراب نمی کنیم برای حفظ یک درخت. بنایی را برای حفظ یک باغ از بین نمی بریم؛ نگاه به طبیعت عوض شده و لوازم زندگی شده مزاحم زندگی و ارزش های پولی جایگزین شده است.همیشه می گویند هر خانه جایی برای پارک خودروباشد ولی هرگز نمی گویند جایی برای بازی بچه ها باشد، الان یک سوم فضای رفت و آمد تبدیل به جای پارک شده است.

من اخیرا در مسجد گوهرشاد دیدم دارند پایه های آهنی می زنند که سقف بزنند؛ در بناهای مذهبی آسمان معنا دار بود که دیگر نیست.

_برای اصلاح شهر، ساخت و ساز چندمین گزینه است؟

این عضو شورای شهر تهران در پاسخ به این سوال گفت: درسهای اخلاقی خوب است ولی واقعیت ها با آن ناسازگار است.باید فکر اجرایی کرد. الان تعداد تخلف های کمیسیون ماده صد از تعداد مجوز ها بیشتر است.در این اتفاق طرفین قضیه سود می برند، هم شهرداری و هم سازنده.تا وقتی که قوانین اصلاح نشود و سود در به هم ریختن این فضا باشد چیزی عوض نمی شود.

پول پایه گی، شهر به فروش می رود؛ نما برای پول بیشتر ساخته می شود، زیبایی های معماری از بین می رود. الان فضای معمارانه  نداریم. وجه دوم اینست که خلاقیت از بین رفته است. چه کسی گفته نسبت حیاط و بنا اینگونه باشد؟ ممار یکی از ساختمان هایی که برگزیده شده بود میگفت: باید راهی برای دور زدن قوانین یافت . قواعد و قوانین موجود از کیفیت گرایی پشتیبانی نمی کند. به عنوان مثال  آمدند سرای دلگشا را خراب کردند ومی خواستند  یک ساختمان بلند را جایش بگذارند که حریم کاخ گلستان را محدود میکرد؛ من در شورای شهر پیگیری کردم که ساخت آن متوقف شود، الان مالک با یک تغییر نقشه و پلکانی کردن دارد آنرا اجرا می کند. یک واقعیت را هم در نظر بگیریم برای حمایت چه باید بکنیم وقتی زمین بایر از یک زمین مشجر با ارزش تر است. ما باید سیاست های تشویقی را وارد قوانین و قواد کنیم باید تعادل بین قوانین بازدارنده و تشویق کننده را به سویی ببریم که کیفیت افزایش یابد.

این شهر را نه معماری می سازد نه مردم بلکه قدرت آن را می سازد. خاطرات شهر دارد تاراج می شود؛ جمع بین قانون، مهندس، مدیر و ناظر آن را تاراج میکند. باید نظام برنامه ریزی شهری متحول شود در این تحول صاحبان املاک نباید متضرر شوند امروز در نظام برنامه ریزی می گوییم صاحبان یک باغ خرج نگهداری باغ را تامین کنند تا شهر هوای خوب داشته باشد؛ این مسئله در نظام برنامه ریزی باید اصلاح شود.