پایگاه خبری تحلیلی برزن نیوز نخستین پایگاه تخصصی مطالعات میان رشته ای (برنامه ریزی شهری – منطقه ای)
«بیش از ۳ میلیاردتومان هزینه روی دست بیت‌المال، سوختن شش کودک و پروژه‌ای تبلیغاتی که نه تنها کمکی به مدیریت شهری و شهرداری تهران نکرد بلکه نتیجه عکس داد»؛ این بخشی از سخنان «ناصر امانی» عضو شورای شهر تهران در گفت‌وگو با «اعتماد» است که ضمن انتقاد از پروژه تبلیغاتی تازه شهرداری تهران می‌گوید شهرداری باید با تمام وجود در خدمت خانواده آن شش کودکی باشد که براثر ترکیدن بالن تبلیغاتی شهرداری تهران روانه بیمارستان شدند.
پروژه هزینه‌ساز و از طرفی دیگر خبرساز تازه شهرداری تهران اما دقیقا چیست و چگونه جان شش شهروند را به خطر انداخته است؟
ماجرای بالن‌های قرمز شهرداری که در برخی از نقاط فضای تاریک و پر از دود هوای تهران را اشغال کردند و خیلی زود خبرساز شدند، از کجا آغاز شد و حالا تکلیف آنها چه می‌شود؟ گزارش پیش‌رو ضمن بررسی اخبار مرتبط، در گفت‌وگو با یک عضو شورای کنونی شهر تهران، این پرونده را بررسی می‌کند.
عمر کوتاه بالن‌های سرخ
حدود دو هفته پیش و در ۱۹ مهر همین امسال سخنگو شهرداری تهران در نوشته‌ای در شبکه اجتماعی اکس یا همان توییتر سابق، به تشریح ماجرای بالن‌های قرمز در شهر تهران پرداخت و در این باره نوشت: «این بالن‌ها با طرح نشان جغرافیایی نقشه (پین لوکیشن) یا همان مکان‌نما طراحی شده و هر کدام از این بالن‌ها که در سطح شهر و در تمام مناطق گسترش پیدا کرده، نماد یک کارگاه عمرانی برای یکی از پروژه‌های در دست ساخت شهر، توسط شهرداری تهران است، در واقع شهروندان مناطق مختلف هر جا که این بالن‌ها را دیدند متوجه می‌شوند که یک خدمت و امکان جدیدی به شهر تهران و به منطقه آنها اضافه می‌شود.»
عبدالمطهر محمدخانی گفته بود که هر کدام ازاین بالن‌ها که در سطح شهر و در تمام مناطق گسترش پیدا کرده، نماد یک کارگاه عمرانی برای یکی از پروژه‌های در دست ساخت شهر، توسط شهرداری تهران است.
او همچنین بزرگراه‌های در دست احداث، ایستگاه‌های مترو، بوستان‌ها، میادین میوه و تره‌بار، اصلاح تقاطع‌ها در بزرگراه‌ها، خانه‌های تاریخی، مجموعه‌های ورزشی و فرهنگی و فروشگاه‌های شهروند را از جمله این پروژه‌ها برشمرد و افزود: ویژگی این پروژه‌ها این است که همه آنها تا پایان سال و حداکثر تا بهار سال آینده به بهره‌برداری می‌رسند.
محمدخانی در همان‌روزها مدعی شده بود که این بالن‌ها تنها نماد بخشی از پروژه‌های در دست احداث است و همه را شامل نمی‌شود: «این پروژه‌ها بخشی از بیش از ۴۰۰ پروژه فعال شهر تهران است که در حال انجام هستند.
در حالی که پروژه‌ها و فعالیت‌های روزانه و دایمی شهر مانند عملیات بزرگ آسفالت‌ریزی معابر یا پروژه‌های حوزه نگهداشت شهر شامل این کمپین نمی‌شود و تنها مواردی که یک خدمت جدید و ماندگاری را به شهر ارایه و اضافه می‌کنند، را در بر می‌گیرد.»
نکته مهم سخنان دو هفته پیش سخنگوی شهرداری تهران اما اشاره به بحث استاندارد و امنیت بود: «با توجه به اهمیت رعایت استانداردهای اوج‌دهی بالن‌ها و توجه به ملاحظات دستگاه‌های مسوول تنها ۱۵۰ کارگاه را با بالن‌ها نشان‌گذاری کردیم تا شهروندان از حجم فعالیت‌های شهرداری تهران مطلع شوند.»
بالن‌های استاندارد که حالا سلامت و امنیت شش شهروند ساکن در منطقه ۲۱ تهران را به خطر انداخته، در آن‌روزها و از نگاه سخنگوی شهرداری تهران، تبلیغات متفاوت و اثرگذار خوانده شده بود: «شهروندان تهرانی نسبت به پروژه‌های متعدد و متنوع و گسترده در سطح شهر در مقایسه با تک‌پروژه‌های گران‌قیمت در تهران تمایل دارند و از این حیث نشان دادن تعدد پروژه‌ها و توجه دادن به این کارگاه‌ها اهمیت دارد.
این بالن‌ها در روزهای اخیر توجه بسیاری از شهروندان را جلب کرده و از این حیث رویکرد تبلیغی متفاوتی بود.
این بالن‌ها در پروژه‌های آتی و رویدادهای مختلف فرهنگی و اجتماعی قابلیت اوج دهی مجدد دارد و از حیث مالی نیز در مقایسه با ابزارهای تبلیغاتی مشابه بسیار به صرفه و اقتصادی است.» این سخنان اما این‌روزها بار دیگر موردتوجه قرار گرفتند و حتی بعضی از اعضای کنونی شورای شهر تهران را هم به انتقاد و واکنش وا داشته است.
«تا اوایل همین هفته کودکان قربانی در بیمارستان بستری بودند»
خلاصه آنچه بار دیگر این پروژه و بالن‌ها را به سرخط اخبار کشاند، ترکیدن یکی از این بالن‌ها در منطقه ۲۱ تهران و مصدومیت دست‌کم شش کودک است که بررسی‌های خبرنگار «اعتماد» نشان می‌دهد این کودکان برای درمان به بیمارستان طالقانی تهران منتقل شدند و بعضی از آنها بیش از ۲۰ درصد سوختگی دارند.
در این باره «ناصر امانی» هم توضیحاتی را در گفت‌وگو با «اعتماد» ارایه می‌دهد و می‌گوید از روز اول او و بعضی دیگر از اعضای شورای شهر تهران نگرانی‌هایی در این باره داشته‌اند.
امانی در پاسخ به این پرسش که آیا شورای شهر تهران تاکنون به این موضوع و حق شهروندان تهرانی ورودی داشته یا برنامه‌ای دارد؟ می‌گوید: «بله شورای شهر تهران به این موضوع ورود کرده و من هم تذکر کتبی به شهردار تهران دادم و گفتم باید مدیران و پیمانکارانی که این خطای بزرگ را مرتکب شدند، مجازات و برکنار شوند.»
آقای امانی درباره هزینه‌های مالی و اقتصادی این پروژه خبرساز هم می‌گوید: «حداقل حدود سه میلیارد تومان پول بیت‌المال را هدر دادند و حتما باید پاسخگو باشند؛ گفته‌اند حدود ۱۴۰ تا ۱۵۰ بالن را به هوا فرستادند و اگر هزینه هر بالن ۳۰ میلیون تومان هم باشد هزینه آن دست‌کم ۳ میلیارد تومان خواهد بود که البته می‌دانیم بیش از این بوده چراکه هزینه نگه‌داری و آماده‌سازی روزانه آن بیش از این بوده است.»
آن‌طور که امانی به «اعتماد» می‌گوید دیگر اعضای شورا مانند خانم سلیمانی و آقای اقراریان هم پیش از این در این باره به شهرداری تهران تذکر داده‌اند. اما درباره این پروژه تبلیغاتی تا چه اندازه شورای شهر و اعضای آن موافق بودند و با توجه به نظارت شورا بر شهرداری، چه اقدامی در ادامه در این باره خواهند داشت؟
امانی در پاسخ به این پرسش هم می‌گوید: «واقعیت این است که شورا در موارد این‌چنینی که بحث اجرایی است هیچگونه ورود و دخالتی ندارد مگر اینکه این کارها هزینه‌ساز یا دردسرساز شود؛ به عبارت ساده‌تر چنین مواردی کارهای اجرایی شهرداری است و نیاز به هماهنگی ما نیست ولی من همان روز اول در شورا به دوستان عرض کردم که با توجه به هوای تهران اینها را باد می‌برد و هم نگران امنیت بودم و هم اینکه در این دریای آلوده تهران اینها اصلا دیده نمی‌شود.»
در روزهای گذشته که ترکیدن این بالن و هزینه‌ساز شدن آن خبرساز شد بسیاری از شهروندان پایتخت ایران در شبکه‌های اجتماعی از وجود چنین بالن‌های اعلام بی‌خبری کردند و نوشتند اصلا این بالن‌ها را به چشم ندیدند؛ مشابه این موضوع را این عضو شورا هم در سخنان خود مطرح می‌کند: «من یکی از این بالن‌ها را دیدم روز اول ولی روز دوم بادش خالی شد و روی همان پروژه افتاد. منظورم این است که حتی به لحاظ تبلیغاتی در همان چندروز هم کمکی به شهرداری نداشتند و حتی نتیجه عکس هم داشت. الان که دیگر جریان دیگری پیدا کرده است.»
امانی درباره چنین شیوه تبلیغات و به‌طور کلی نگاه حاکم بر بخش تبلیغات شهرداری تهران در دوره تازه که پیش از این هم خبرساز شده بود، به «اعتماد» می‌گوید: «ببینید تبلیغات برای کار انجام شده خوب است و این هم نظر حضرت امام بود و هم مقام معظم رهبری که می‌فرمایند با مردم صحبت کنید و کارهای انجام شده را به اطلاع برسانید پس ما با اصل کار موافقیم ولی از روش‌هایی اصولی و با حفظ امنیت شهروندان و به‌گونه‌ای که نتیجه درست داشته باشد.»
این عضو شورای شهر تهران درباره بررسی شورا از سلامت این شهروندان و بررسی‌های انجام شده هم می‌گوید: «تا روز شنبه که من پیگیر بودم هنوز بستری بودند ولی می‌گفتند سوختگی آنها ۲۰ درصد بود ولی من از شهرداری خواستم و در همین تذکرم هم اعلام کردم که باید هزینه سلامت این افراد پیگیری و پرداخت شود و نباید بیش از این فشاری روی دوش این شهروندان اعمال کرد.»
ورود دادستانی به پرونده بالن‌های شهرداری
ماجرای این تبلیغات خبرساز اما به همین‌جا ختم شد و دیروز در جلسه علنی شورای شهر تهران بعضی از اعضا هم به این پرونده پرداختند و حتی نایب رییس شورای شهر تهران اعلام کرد که با وجود ورود دادستانی به پرونده، شورا هم پیگیری خود را رها نخواهد کرد. «پرویز سروری» در ابتدای این جلسه
با اشاره به ورود دادستانی به پرونده سقوط بالن تبلیغاتی در منطقه ۲۱ از ورود همزمان شورای شهر تهران به این پرونده خبر داد و گفت: برخورد با متخلفین سقوط بالن در منطقه ۲۱ در دستور کار مدیریت شهری قرار دارد.
او در این باره از لزوم برخورد با متخلفان هم سخن گفت: «اینکه پیمانکاران باید الزامات را جهت استقرار این بالن‌ها در محدوده‌ها رعایت می‌کردند موضوعی بسیار مهم است که متاسفانه ظاهرا در شهرداری منطقه ۲۱ این مساله رعایت نشده، لذا موضوع در دست بررسی قرار گرفته است.
همزمان با ورود دادستانی به این پرونده شورای شهر تهران نیز به موضوع ورود پیدا کرده و ابعاد آن را مورد بررسی قرار خواهد داد و قطعا با متخلفین برخورد خواهد شد.» تلاش‌های خبرنگار «اعتماد» برای گفت‌وگو با مدیران مرتبط شهرداری و همچنین «عبدالمطهر محمدخانی» سخنگو و مدیر روابط عمومی شهرداری تهران بی‌نتیجه ماند و تا این لحظه افراد اثرگذار در چنین پروژه‌ای حاضر به پاسخگویی درباره اثر کار خود نشدند؛ در این باره البته یک عضو شورا پیش‌تر از زبان سخنگوی شهرداری مقصر این حادثه را کودکان آسیب‌دیده عنوان کرد.
«علیرضا نادعلی» که سخنگوی شورای شهر تهران هم هست، پیش از این در این باره گفته بود «هر چند که رییس مرکز ارتباطات شهرداری تهران در توضیحاتی که برای ما ارسال کرد، تاکید کرد که این بالن‌ها در نقاط محصور شده نصب شده بود و در حادثه منطقه ۲۱ نیز این افراد از فنس‌ها رد شده بودند و از آنجایی که باد بالن کم شده بود و به سمت زمین آمده بود و از آنجایی که گاز مناسبی در داخل آن نبود، مشتعل می‌شود.»
با ادامه‌دار شدن این پرونده و اظهارات ضد و نقیض و همچنین ورود مدعی‌العموم به پرونده حالا باید منتظر روزهای آتی و احتمال برخورد با متخلفان این پروژه بود. برخوردی که شاید بتواند بخشی از هزینه‌های مالی وارده به بودجه شهروندان تهران یا همان بیت‌المال و همچنین آسیب وارد شده به سلامت شش کودک را تا حدی جبران کند.
«ناصر امانی» هم توضیحاتی را در گفت‌وگو با «اعتماد» ارایه می‌دهد و می‌گوید از روز اول او و بعضی دیگر از اعضای شورای شهر تهران نگرانی‌هایی در این باره داشته‌اند.
امانی در پاسخ به این پرسش که آیا شورای شهر تهران تاکنون به این موضوع و حق شهروندان تهرانی ورودی داشته یا برنامه‌ای دارد؟ می‌گوید: «بله شورای شهر تهران به این موضوع ورود کرده و من هم تذکر کتبی به شهردار تهران دادم و گفتم باید مدیران و پیمانکارانی که این خطای بزرگ را مرتکب شدند، مجازات و برکنار شوند.»
آقای امانی درباره هزینه‌های مالی و اقتصادی این پروژه خبرساز هم می‌گوید: «حداقل حدود سه میلیارد تومان پول بیت‌المال را هدر دادند و حتما باید پاسخگو باشند.
