پایگاه خبری تحلیلی برزن نیوز نخستین پایگاه تخصصی مطالعات میان رشته ای (برنامه ریزی شهری – منطقه ای)
جابه‌جایی هوشمند در شهرهای مدرن امروزی نقشی حیاتی در رسیدگی به چالش‌های رشد جمعیت، تراکم ترافیک و پایداری محیطی ایفا می‌کند. راه‌اندازی هاب‌ها یا مراکز جابه‌جایی هوشمند، یکی از راه‌حل‌های تحرک هوشمند است که به بهینه‌سازی شبکه‌های حمل‌ونقل و افزایش کیفیت کلی زندگی ساکنان شهری کمک می‌کند. برای مثال، یکی از ویژگی‌های برجسته حمل‌ونقل ژاپن این است که شبکه راه‌آهن با سرعت متوسط و سریع شینکاسن (به معنی خط اصلی جدید) که به اصطلاح ستون فقرات حمل‌ونقل کشور را تشکیل می‌دهد، کاملاً با سیستم مترو و قطار شهری، ایستگاه‌های بارگیری اتوبوس و سیستم‌های دوچرخه عمومی هر شهر یکپارچه شده است.
گاهی اوقات، در مکان‌هایی مانند توکیو، حتی لازم نیست هنگام تغییر شبکه حمل‌ونقل، پلت‌فرم تغییر یابد. یک مورد مشابه اما در مقیاس کوچک‌تر را می‌توان در کانال IJ هلند دید؛ در محل توقف مرکزی کشتی‌هایی که از کانال IJ عبور می‌کنند، خطوط راه‌آهن و یکی از بزرگترین پارکینگ‌های جهان برای دوچرخه‌ها وجود دارد. هر دو مورد نمونه‌هایی از هاب‌های حمل‌ونقل هوشمند هستند که برای کم کردن زحمت مسافران برای جابه‌جایی در طول سفر و کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای طراحی شده‌اند.
تعریف هاب جابه‌جایی هوشمند
هاب یا مرکز جابه‌جایی هوشمند، نوعی زیرساخت طراحی‌شده برای حمل‌ونقل میان‌وجهی است که به مسافران این امکان را می‌دهد که از ترکیبی از سیستم‌های حمل‌ونقل شخصی و عمومی برای سفرهای خود استفاده کنند. دوچرخه‌سواری تا ایستگاه قطار، پیاده‌روی تا ایستگاه اتوبوس، عبور از یک خلیج و سپس استفاده از مونوریل، نمونه‌هایی از هاب‌های جابه‌جایی هوشمند هستند. به‌وسیله این زیرساخت، بسیاری از زیرساخت‌های عمومی با ادغام نقاط مختلف حمل‌ونقل در محل مشترک و گسترش دامنه هر یک از آنها، در کنار هم قرار می‌گیرند. هدف این هاب‌ها ادغام زیرساخت‌های حمل‌ونقل است به طوری که وقتی مردم از قطار پیاده می‌شوند، مجبور نباشند چند کیلومتر تا ایستگاه اتوبوس پیاده‌روی کنند یا سوار تاکسی شوند. برقراری امکان استفاده از دوچرخه در سیستم حمل‌ونقل عمومی جمعی، یکی از برجسته‌ترین ویژگی‌های یک سیستم حمل‌ونقل قدرتمند است.
جنبه‌های کلیدی هاب‌های جابه‌جایی هوشمند
برای اینکه یک زیرساخت به عنوان یک مرکز جابه‌جایی هوشمند در نظر گرفته شود، باید معیارهای خاصی را رعایت کند که در ادامه به آنها اشاره می‌شود.
ادغام محلی وسایل حمل‌ونقل جمعی مسافر. رایج‌ترین نمونه‌های هاب جابه‌جایی هوشمند، سیستم‌های قطار-قطار، قطار-اتوبوس و اتوبوس-کشتی هستند، اما سیستم‌هایی با ترکیب وسایل بیشتری مانند قطار-اتوبوس-کشتی نیز وجود دارد که در آنها ایستگاه مشترک همه وسایل در یک نقطه و ترجیحاً در یک ساختمان قرار دارد.
ادغام محلی با شبکه‌های حمل‌ونقل خصوصی کم‌انتشار، با امکانات پارکینگ و مسیر برای دوچرخه‌ها، خودروهای شخصی یا اشتراکی.
در بر داشتن پانل‌های اطلاعات چندوجهی برای ارائه اطلاعات در مورد وسایل نقلیه‌ای که در یک ایستگاه مشترک با هم ادغام می‌شوند. این پانل‌ها باید زمان‌های سفر پیش‌بینی‌شده را در زنجیره‌های حمل‌ونقل چندوجهی در اختیار مسافران قرار دهند.
رشد سازمانی با اپراتورهای محلی. هدف این است که اپراتورهای محلی، منطقه‌ای و ملی با یکدیگر همکاری کنند و شبکه‌های روستایی-حومه‌ای- شهری را ایجاد کنند که با یکدیگر ادغام شده‌اند و در نتیجه استفاده بهینه از تمام شبکه‌ها را به حداکثر برسانند.
پاسخگویی به نیاز همه افراد جامعه. دسترسی آسان یکی از ویژگی‌های اصلی هاب جابه‌جایی هوشمند است که باید برای همه گروه‌ها، از والدین با فرزندانشان گرفته تا گروه‌های مسن که با هم سفر می‌کنند و دانش‌آموزان مناسب باشد.
مزایای هاب جابه‌جایی هوشمند
بدون شک دلیل اصلی راه‌اندازی هاب‌های جابه‌جایی هوشمند که به مسافران امکان جابه‌جایی و سفر بین نقاط مختلف شهر یا کشور را بدون استفاده از خودروی شخصی می‌دهد، کربن‌زدایی سیستم حمل‌ونقل است، همانطور که هاب مشترک در آمستردام باعث کاهش انتشار بالقوه بیش از ۵۰ تن دی‌اکسیدکربن در سال شده است. با توسعه مراکز جابه‌جایی هوشمند، امکان سفرهای فشرده بیشتر می‌شود و در نهایت منجر به ایجاد شهرهای قابل زندگی برای نسل‌های آینده و افزایش پایداری در مقابله با تغییرات آب‌وهوایی می‌شود. یکی دیگر از اهداف این مراکز جابه‌جایی این است که مسافران بتوانند از سفرهای راحت و دلپذیر بدون ماندن در ترافیک‌های سنگین شهری و اتلاف وقت به دنبال جای پارک خودروی شخصی خود لذت ببرند. استفاده از هاب‌های جابه‌جایی هوشمند منجر به تسهیل دسترسی کودکان و سالمندان به سیستم حمل‌ونقل عمومی می‌شود. بهینه‌سازی فضای شهری، بازیابی خیابان‌ها برای شهروندان و افزایش پایداری از دیگر مزایای هاب‌های جابه‌جایی هوشمند است.
در جاکارتا نیز یک برنامه ادغام حمل‌ونقل عمومی موفق طراحی شده است که برای یکپارچه‌سازی بین حالت‌های حمل و نقل در جاکارتا طراحی شده است. این ادغام شامل BRT، راه آهن، مترو، MRT، LRT، راه‌آهن فرودگاه و انگکوت (اتوبوس) محلی (Mikrotrans) است.
منطقه شهری جاکارتا شامل پایتخت اندونزی و همچنین پنج شهر کوچک‌تر اقماری و سه منطقه اداری است. این منطقه خانه ۳۲ میلیون نفر است و با سیستم حمل‌ونقل عمومی ترانس جاکارتا، که یک سرویس میکروبوس رسمی به نام Mikrotrans را در خود جای داده است، متصل است. با درک نقشی که اپراتورهای میکروبوس غیررسمی (پارترانزیت) می‌توانند در تقویت خدمات ترانس جاکارتا ایفا کنند، ادغام میکروبوس‌ها – انگکوت‌ها – در شبکه حمل‌ونقل عمومی رسمی شهر، بخش کلیدی یک برنامه اصلاحی بلندمدت این شهر را تشکیل می‌دهد که هدف آن کاهش قابل‌توجه استفاده از حمل‌ونقل شخصی، پایین آوردن انتشار گازهای گلخانه‌ای، رسیدگی به تراکم و آلودگی هوا، و گسترش پوشش سراسری خدمات جابه‌جایی است.
سائوپائولوی برزیل نیز یکی دیگر از شهرهای موفق جهان است که توانسته خطوط اصلی مترو و شبکه اتوبوسرانی شهر را به طور کامل یکپارچه کند به طوری‌که اکنون دسترسی به مشاغل و امکانات شهری به‌ویژه برای مناطق کم درآمد و متوسط شهر افزایش یافته است. ساکنان این مناطق می‌توانند طی یک سفر ۶۰ دقیقه‌ای به بیش از دو برابر تعداد موقعیت‌های شغلی قبل از یکپارچه‌سازی دسترسی داشته باشند.
